Jonah over de grens II

Jonah Falke schrijft en publiceert zijn tweede episode uit de reeks grensgevallen.

Karin vogels kijken bij de Rijn

Karin veranderde haar huis aan het einde van de wereld van een hel in een paradijs

Aan het einde van de wereld staat een huis. Karin noemt het tegenwoordig een paradijs, maar vroeger was het een hel. Acht jaar geleden kwam ze eigenlijk het huis van de buren bezichtigen en hoorde ze bij dit pand honden blaffen en janken. De verkoop van het beoogde huis ging niet door, ze vergat het en toen kwam het huis ernaast op de markt en keerde ze terug. In die acht jaar tijd is er een hoop gebeurd. In twaalf containers werden de restanten van de hel afgevoerd en langzaam zou haar paradijs tevoorschijn komen. De vorige eigenaar runde een hondenfokkerij waar de klad in kwam –de honden zaten buiten in stalen hokken, zonder eten en drinken. In de garage stonden paarden in het donker, op ingegroeide hoefijzers. In het huis stonk het naar uitwerpselen en zag je het gekras van de angstige dieren in de lak. De eigenaren vluchtten voor hun schulden en lieten de honden blaffend achter.

Mijn paradijs

Ook vandaag blaffen er honden rond het huis aan het eind van deze landweg in Rees. Maar de zon schijnt, de tuin is gigantisch en weelderig. Karin zegt met een bedeesde stem dat ze twee kippen, vijf katten, zestigduizend bijen en twee honden heeft. Van een traumatische plek is het nu een opvangplek voor afgedankte dieren geworden. ‘Alsof ze het weten, laten mensen de dieren hier in de tuin los, ze gooien zelfs katten over het hek.’ Hond Willem is het meest gekweld van allemaal, die kan ik maar het best negeren, zegt ze, maar het is haar beste vriend. Hij is in Tunesië mishandeld, maar toen hij haar zag was het meteen goed. ‘Tegen mijn vlieg-principes in vloog ik naar Tunesië, anders had hij met het vliegtuig naar Parijs moeten vliegen en dan met de bus naar Nederland.’ Als een schaduw volgt hij haar door de tuin.

Karin en Willem

Karin is een gelukzoeker in Duitsland, zegt ze. Ze werd geboren in Silvolde, studeerde aan de Utrechtse schildersvakschool, woonde op een boot in Arnhem, en vervolgens twaalf jaar in een caravan waar het gebrek aan licht haar op begon te breken. Ze wilde graag – betaalbaar – in de natuur wonen. Ik had al zo’n vermoeden, maar het paradijs moet wel betaalbaar zijn en met haar salaris als huisschilder kan dat hier. Het valt me nu pas op dat Karin in de verte naar verf ruikt – in haar nek zitten nog wat spatjes. Drie dagen per week is ze schilder in Nederland. ‘Het heeft lang geduurd voor ik werd geaccepteerd als schilder. Ik heb de eerste jaren echt als een kerel gewerkt. Van die mannen die doen of ze er meer verstand van hebben en uitleggen hoe het moet. Of denken dat je de schoonmaakster bent. Ik moest me bewijzen. Nu werk ik alleen nog voor de mensen waar ik voor wíl werken.’ Haar schildersbedrijf is vernoemd naar Artemisia – een vrouw die in de vroege barok veel talent had als schilder en zo geen makkelijk leven tegemoet ging als schilderende vrouw.

Drie dagen per week is ze schilder

Karin werkt bewust alleen in Nederland, want als ze in Duitsland zou werken moet ze ieder jaar 2% van haar AOW inleveren. ‘Daarnaast lopen Duitsers in hun smaak vaak dertig jaar achter,’ lacht ze. Verder spreekt ze met niets dan lof over de Duitsers. Ze zijn vriendelijker, niet zo egoïstisch en als ze bijvoorbeeld gaan zwemmen – ‘ook de jongeren’ – ruimen ze hun rotzooi op en laten ze geen radio’s galmen. Als gelukzoeker kan ze kiezen wat ze in Nederland en wat in Duitsland doet. Alleen tijdens de corona-lockdowns werd de grens onhandig zichtbaar. Haar werk en leven werden opgedeeld. De regels verschilden per land en er waren grenscontroles. ‘Zoals in bijna alles waren de Nederlandse-regels soms té losjes en kwamen mensen vooral voor zichzelf op. Bij de Duitsers dacht ik: het mag wel iets minder strak.’

Hond Willem komt dichterbij, maar kijkt argwanend. ‘Hij besluit zelf met wie hij contact wil,’ zegt ze. ‘Dat kan soms vijf seconden of soms dagen duren, maar dan krijg je een poot van hem en dan is het voor altijd goed.’ Het paradijs heeft haar eigen regels en wetten. Ik heb geen tijd om op het geluk te wachten. De hond heeft wel alle tijd. Als Karin aan het werk is, blijft Willem buiten op haar wachten.

Als we naast de brievenbus bij het hek staan, zegt Karin dat er soms een betalingsherinnering voor de vorige bewoners komt. Het is de allerlaatste herinnering dat het paradijs ooit een hel was. 

Daar waar het goed is

Tekst Jonah Falke | Fotografie Peter van Tuijl | Publicatie in de Gelderlander van 28 juli 2023

Afschuwelijk knap en gedurfd

# 29 LIU SUSIRAJA

Ik heb wel getwijfeld om deze blog te maken. De fotografie van deze fotograaf vind ik heftig en schokkend. Ik kan me zelfs voorstellen dat het afkeer oproept en dat men vindt dat ik de blog niet had moeten plaatsen. Waarom ik het toch doe? De fotografie van deze fotograaf vind ik liefdevol, zonder gene, oprecht, veelzeggend en heel kwetsbaar en krachtig tegelijkertijd. Ze stelt expliciet de vraag ‘hoe kijk ik’ -‘en ook jij’- naar de wereld. Naar mensen die er anders uitzien, die geen doorsnee gezicht of lijf hebben. In een tijd waarin woorden getoetst worden aan inclusief taalgebruik geldt zoiets dergelijks ook voor beeld. Een poos geleden las ik in een artikel waarin Vivianne Sassen aan het woord was dat ze nu best wel vraagtekens zette bij de donkere Afrikaanse mensen die zij in 2005 liet acteren in haar modebeelden.

Iiu Susiraja’s “Woman” (2010), een van de krachtige werken die zich richten op hedendaagse problemen met het lichaamsbeeld, obsessies en taboes in een show in MoMA | © Iiu Susiraja, Makasiini Contemporary en Nino Mier Gallery

Liu Susiraja [1975] schaamt zich niet voor haar lichaam noch voor haar naaktheid in haar foto’s. Het lijkt of ze zich niet wil verontschuldigen voor de hedendaagse voorwaarden en normen waaraan het lichaam moet voldoen. Ze lijkt met haar foto’s anderen te willen beschermen, een hart onder de riem te willen steken. Zoiets van ‘je mag er zijn’, kijk maar naar mij. Ze is geen clown maar de verschijning die ze kiest in haar foto’s maakt de boodschap lichter, de humor die ze hanteert maakt dat wij durven te kijken… Het is niet zo dat de foto’s de eigenliefde propageren, de verwijzingen daarnaar zijn m.i. bedoeld om geldende criteria over lichamelijkheid aan de orde te stellen. Daarmee is de lijn waarop ze zich begeeft smal; de komedie in haar beelden zorgt dat ze er niet overheen gaat. Durf er naar te kijken en na een tijdje gaat de boodschap het winnen van het ongemakkelijke van het beeld. De provocatie is een ode aan het zijn van de mens. Ook voor de minder robuuste personen, ja zelfs magere mensen -feitelijk iedereen- kan zichzelf op een bepaalde manier spiegelen in haar foto’s en video’s. In de video’s van pakweg een kleine twee minuten worden verschillende ‘gedragingen, wensen en strevingen letterlijk (soms echt letterlijk) blootgelegd. Daarmee wordt haar werk één grote reeks van hedendaagse problemen en opvattingen over taboes. Taboes van schoonheid, eten, consumptie, sex, lichamelijkheid, (zelf)haat en obsessies. Het kan niet anders dat ze met haar werk de schaamte voorbij is en dat ze aan de beschouwer vraagt na te denken over haar of zijn wensen, strevingen, ideeën en gedragingen m.b.t. die taboes.

Typerend is dat haar portretten, haar gezichtsuitdrukking niets prijs lijkt te geven. Het zijn zogenaamde ‘deadpan’ gezichten, uitdrukkingsloos. Daarmee schept ze ook wat ruimte om meer afstand te kunnen nemen van haar persoonlijke. het past in het theater en het spel van rollen dat niet zozeer verwijst naar dat ene individu maar naar anderen.

De attributen kunnen in portretfotografie een rol spelen als het gaat om de betekenis van het beeld. Ook hier is dat het geval. Maar het gaat verder door de huiselijke rekwisieten die ze gebruikt. Bovendien maakt ze haar foto’s in een huiselijke omgeving, haar eigen huis of die van haar ouders. Dat alles geeft een zekere laag van echtheid. Die echtheid naast het theatrale maakt dat ik het ongemakkelijke van de beelden voor lief neem. Nog sterker dat ik haar wel een heldin vind dat ze met deze zeer persoonlijke beelden wil vertellen wat voor heel veel mensen herkenbaar is, en dat geldt zeker niet alleen voor de forse mensen. Acceptatie, inclusiviteit en het anders zijn, worden op een andere -niet zo’n gebruikelijke manier- verbeeld.

Sommige foto’s en video’s bekijk ik nog steeds met een gevoel van afkeer, maar het zet mij wel aan het denken, wellicht geldt dat ook voor jou.

Kijk zeker op haar website naar het fotowerk én de korte video’s.

MAGGEZIEN juli 2023

Klik op de afbeelding om MAGGEZIEN 07 te bekijken.

In deze MAGGEZIEN deel ik mijn bezorgdheid over de twijfel omtrent de zogenaamde waarheidsmaatschappij waarin we leven. Als het gaat zoals het nu lijkt raken we steeds verder af van een betrouwbare samenleving. Een samenleving waarin wel meningen kunnen verschillen maar niet geschermd wordt met leugens.

Als het koppel betrouwbaarheid en waarheid verder devalueert is het spoedig gedaan met onze democratische samenleving. Democratie rust mede op deze peilers. Als uitsluitend woorden van de grootste schreeuwers gaan gelden – wat ze ook roepen en niet onderbouwd- holt onze samenleving achteruit en zal – rekening houden met – en – begrip hebben voor – met een vergrootglas gezocht moeten worden. Het trumpiaans tijdperk heeft wat dat betreft hierop al een voorschotje genomen. Het gevaar van nieuwe waarheden gebaseerd op leugens en bedrog en er ‘nieuwe bijbels, korans of andere manifesten’ worden geschreven is niet denkbeelding. We krijgen dan te maken met met akelige gevolgen met een samenleving waarin het menselijke onderschikt gemaakt wordt aan strevigen van een specifieke groep. In zo’n samenleving moeten we ons zorgen maken over de menselijke maat, zowel in het ‘dagelijks’ functioneren als in termen van systemen die op enig moment onbeheersbaar blijken of sterk afhankelijk zijn van een enkeling.

Chaos World day and night | 2023 © Peter van Tuijl

Een samenleving waarin de leugen en het onbeheersbare systeem regeren. Het fenomeen kunstmatige intelligentie (AI) zal daarop eveneens van invloed zijn. Als we zien wat de huidige social media al voor markprincipes, macht en grootkapitaal hebben gezorgd dan maak je me niet wijs dat AI niet eenzelfde verdienmodel zou kunnen worden. Misschien zullen de effecten van Facebook, Twitter en andere social media hiermee vergeleken kinderspel blijken te zijn. Een wereld waarin Fake meer is dan een modewoord, moeten we niet willen!

Dus … in dit MAGGEZIEN niet echt vrolijke foto’s. Het volgende MAGGEZIEN [08] maak ik het goed met makkelijke verteerbare kost.

Jonah over de grens I

Jonah Falke is een schrijver (van 4 boeken en het vijfde verschijnt in oktober) en columnist en houdt ervan over de grens te gaan. In deze vijf zomerreportages letterlijk. De goede lezer zal ook de grensgevallen in figuurlijke betekenis wel herkennen. Ik was dit jaar weer zijn fotograaf. De vijf zomerreportages worden vanaf vandaag elke vrijdag in de Gelderlander (regio Achterhoek en Liemers) gepubliceerd. Vandaag de eerste!

Hoe deze Europeaan in een flat in Emmerik gewoon te verstaan is in het Achterhoeks

Je vergeet wel eens dat de bomen ook groen worden in Duitsland. Rondom een flat in Emmerik ligt asfalt en rijden vele vrachtwagens naar de industrie, maar voor de flat van Maarten en Mirjam staat een gigantische groene boom die tot de zesde etage reikt.

Maarten en Mirjam met hun ‘uitzicht’

De voordeur zwaait open. ‘Welkom! Ik ben Maarten. Ik ben een bèta. Dat is interessant voor onze discussie.’ Achter hem zit Mirjam, in een rolstoel, ze glimlacht naar Maarten. Een discussie komt er niet, wel vertelt Maarten gretig over hun leven, terwijl Mirjam toekijkt.

Ze werden allebei geboren in Winterswijk, vertrokken op hun achttiende naar een dorpje bij Schiphol om te werken voor de petrochemische industrie, kregen geen kinderen, maar reizen in alle luxe een nomadisch bestaan over de hele wereld. Want tijdens de eeuwwisseling werd er bij Mirjam MS geconstateerd. Maarten zegt: ‘De twintigste eeuw heb ik gewerkt, de eenentwintigste eeuw zouden we samen gaan leven.’ Er kwam een huis in Zwitserland om te skiën en toen viel hun oog op Emmerich, omdat ze dicht bij hun familie in Winterwijk wilde zijn en de natuur misten. ‘Vergeleken met de randstad betaal je hier statiegeld voor een woning.’

In de flat wonen vandaag de dag ook veel Slowaken en Roemenen, het zijn slagers, aannemers, werklui. Net als Maarten en Mirjam vroeger werken ze in de randstad en wonen ze hier, net over de grens, om hun kapitaal niet te snel te zien slinken. ‘Als je uit de Achterhoek komt, heb je hier ook geen probleem, de mentaliteit is hetzelfde,’ zegt Maarten en Mirjam knikt. ‘Wat we het meest missen van de Randstad is dat er in het Oosten geen donder gebeurt aan concerten of theater. Je kunt hier wel naar de Kino, maar dan zie je een nagesynchroniseerde film, en cabaret?Ze zeggen weleens dat Duisters geen humor hebben, toch?’ lacht Maarten. 

Het huis hangt vol met spullen die ze overal ter wereld kochten. Ik moet niet vragen waar ze allemaal wel zijn geweest, maar waar nog niet. Alleen Australië en Nieuw-Zeeland wachten nog. Mirjam zou dit najaar graag op een cruise naar Sidney gaan, ter ere van hun vijftigjarige huwelijk. ‘Ik wil liever naar Zuid-Amerika,’ zegt Maarten. ‘Kan ook beiden,’ glimlacht Mirjam.

Maar eerst gaan ze morgen weer naar het Duitse Eemsland. ‘Daar zijn we tachtig procent van de tijd. Mirjam houdt erg van de natuur. Daar hebben we een grote tuin van zo’n duizend vierkante meter én een Nederlandse tuinman. Dit is eigenlijk een soort vakantiehuis. In het Eemsland ben je trouwens gewoon te verstaan in het Achterhoeks.’

Maarten springt op en zegt: ‘Kom, ik ga je laten zien dat ik niet alleen maar een bèta ben.’ Hij duwt Mirjam naar zijn werkkamer en trekt een rol posters tevoorschijn. ‘Ken je deze nog?’ vraagt hij en laat de beroemde verkiezingsposter van de PSP uit 1971 zien: de naakte vrouw met gespreide armen in het weiland. ‘Ik was vroeger een echte pacifist.’ Ook komen er tekeningen voorbij. ‘Vroeger tekende ik veel. Maar door mijn werk ben ik wat rechtlijnig geworden.’

‘Ben je nog steeds pacifist?’ vraag ik.

‘Ik ben een bèta, maar niet rechts. Al zei een filosoof ooit dat wie een dictator wil verslaan geweld moet gebruiken. Ben ik het mee eens. Alle mensen die te lang aan de macht zijn – dat werkt niet. Amerika heeft de enige echte democratie: na acht jaar is het klaar. Zo’n Rutte zit er al veel te lang.’

Mirjam wil nog graag even het uitzicht op de vijftiende verdieping laten zien. We nemen de lift. Ze kan net niet over de balustrade kijken. Maarten tilt haar op. Als je op de grond staat, zie je vooral asfalt en industrie, maar vanboven niets dan geëxplodeerd groen. Maarten wijst op een voormalige legerbasis. ‘Toen we hier twintig jaar geleden kwamen wonen waren de Canadese soldaten er nog. Destijds was deze flat ook populair onder prostituees, alle mannen gingen erheen.’ Het is verleden tijd. Net als de soldaten zijn de prostituees geschiedenis geworden. Mirjam glimlacht en Maarten laat haar weer zitten.

‘Jonah, je hebt me nog niet dé vraag gesteld: of ik me een Nederland of een Duitser voel.’ Hij geeft het antwoord al: ‘Ik ben een Europeaan. Dat hebben niet alle Achterhoekers, sommige worden al trillerig als ze de IJssel oversteken.’

Je kunt de wereld nog zo in cijfers onderverdelen als betá, de wereld als je broekzak kennen en je een Europeaan voelen, maar over het noodlot van ziekte en verval valt niets zinnigs te zeggen – de natuur trekt uiteindelijk altijd haar eigen plan. Mirjam lijkt op het eerste gezicht afhankelijk van de levendige, praatgrage Maarten, maar ik vraag me af hoe hij zonder haar verder zou kunnen leven.”

Tekst Jonah Falke | Fotografie Peter van Tuijl | publicatie in de Gelderlander van 21 juli 2023

TERUGBLIK OP HUNTENKUNST 2023

Waar Huntenkunst tot leven komt

Huntenkunst vindt plaats in de monumentale SSP-hal , de voormalige productiehal (5500m2), waar ooit de befaamde DRU-pan gefabriceerd werd. In mei wordt hier elk jaar een ‘kunstdorp’ gebouwd. De inrichting zorgt er voor dat de toeschouwer steeds weer een nieuwe expositie-ruimte binnenloopt. De ‘kunststraten’ leveren een samenleving op die kleur en vorm vooropstelt. Je bent letterlijk ergens anders, ergens waar verwondering en schoonheid de boventoon voeren en je deelgenoot maken van de innerlijke wereld van je medemens.

Huntenkunst is een kunstmanifestatie, bedoeld voor professioneel werkende kunstenaars en galeriehouders. Het accent ligt daarbij op de kunstenaars en hun werk. Jaarlijks tijdens een meiweekeinde presenteren meer dan 250 kunstenaars uit binnen- en buitenland persoonlijk hun werk.

Huntenkunst wil een platform bieden aan kunstenaars uit de hele wereld. Het evenement biedt zodoende volop gelegenheid tot het leggen van contacten. Daarnaast wil de organisatie de belangstelling van het publiek wekken voor hedendaagse beeldende kunst. Gestreefd wordt naar het aanbieden van diversiteit zowel in stijl als techniek.
Het internationale karakter van de beurs uit zich in het feit dat meer dan vijfentwintig landen zijn vertegenwoordigd. Behalve uit Nederland zijn o.a. kunstenaars afkomstig uit Duitsland, Oostenrijk, België, Frankrijk, Noorwegen, Zweden en Litauen. Interessant zijn de verschillende invloeden, die te ontdekken zijn in verband met de afkomst van de kunstenaars. Jaarlijks wordt een land uitgeroepen tot themaland.

Het boek over HUNTENKUNST 2023 als archiefboek voor de Stichting is gereed en kan hier digitaal bekeken worden.

OVER FOTOGRAFIE GESPROKEN

© Arno Rafael Minkinnen collectie Fotomuseum Den Haag

COLLECTIE OPHOF

Simon Ophof schreef ongeveer 12 jaar geleden samen met Hans Brongers het boek ‘over foto’s gesproken’. De nadruk ligt op het methodisch inhoudelijk goed bespreken van foto’s. Het boek werd vanaf het begin omarmd door de vrijetijdsfotografen, maar ook in de fotografieopleidingen vond het boek zijn weg. En nog steeds bespreken veel fotoclubs hun foto’s met elkaar aan de hand van de heldere bespreekmodellen uit het boek.

Simon Ophof, fotograaf en rector van een brede scholengemeenschap, verzamelde een groot deel van zijn leven fotografie. In januari 2022, vlak voor zijn overlijden, schonk hij zijn fotografiecollectie aan Fotomuseum Den Haag (onderdeel van de collectie Kunstmuseum Den Haag). Deze schenking bevat meer dan 800 foto’s, variërend van anonieme fotografie uit de 19de eeuw tot werken van de bekendste fotografen uit het heden en verleden. 

Nu in de komende periode 27 Mei — 22 okt 2023 is een deel van de collectie te bewonderen in het Fotomuseum in Den Haag

De tentoonstelling doet eer aan het gedachtegoed van de verzamelaar zelf door geen onderscheid aan te brengen tussen de anonieme amateurfotografie en grote namen als August Sander, Stephan Vanfleteren, Nan Goldin, Karl Blossfeldt en Johan van der Keuken. 

OM HET PELETON

BELEEF HET MEE MET PLOEGARTS en FOTOGRAAF GERT WIELINK

Deze expositie toont bijzondere foto’s van topsportmomenten in het wielrennen. Door zijn werk als ploegarts bij wielerploeg JumboVisma komt Gert Wielink in situaties die normaliter niet in beeld komen, zelfs niet in gerenommeerde magazines of kranten. De geëxposeerde foto’s tonen dit soort bijzondere momenten. Elke foto vertelt een verhaal en van elke foto wordt in een fotoboek een toelichting gegeven. Met foto’s en uitleg krijgt de kijker wellicht een ander, explicieter, breder beeld van wat er allemaal bij wielrennen komt kijken.

IN HET FOTOKABINET 2 juni t/m 3 augustus 2023

Oerkroeg Schiller, Prinsenstraat 4, 7121 AG Aalten


de fotograaf die heel dichtbij komt

# 28 MARTIJN VAN DE GRIENDT

Wellicht is Martijn van de Griendt voor de meesten een bekende en is deze blog voor hen dus overbodig. Hij draait namelijk al heel wat jaartjes mee in het professionele circuit van de Nederlandse documentaire fotografen. Eind 2019 was bijvoorbeeld de grote expo ON/OFF van zijn hand in het Rijksmuseum te Amsterdam. Het betrof een opdracht en Martijn zei daar destijds zelf over: “We maken oneindig veel beelden van onszelf, zijn bezig met hoe anderen ons zouden kunnen zien. Onze mobiele telefoon loodst ons door het leven en vertelt ons wie we (willen) zijn, waar we zijn, met wie en waarom. Ons mobiele oog mag zelfs mee naar de urinoirs van Lowlands: ”Kijk mam, zonder handen”. Naast de expo verscheen er een boek met de titel ‘u bevindt zich hier’, zijn tiende soloboek!

Vorige week zaterdag gaf Martijn een lezing voor de landelijke groep BMK van de Fotobond, het centrum van de vrijetijdsfotografie. Inmiddels de 50 gepasseerd, ‘net zoals hij zelf zegt’, weet hij als geen ander de wereld van de jongeren in beeld te brengen. Zijn manier van werken én zijn beeldstijl getuigen van de grote vaart, hectiek, diversiteit én eigenheid van de jeugd van vandaag.

Martijn is de fotograaf die toegelaten wordt tot die wereld, zonder taboes of geheimen, schaamte of anderszins. Daarmee wordt hij in de gelegenheid gesteld een intieme blik van hun leefwereld te geven. Echtheid, puurheid zo zou je zijn fotografie kunnen typeren. Scheve beelden, afgesneden koppen en ledematen, flink verzadigde kleuren -soms zelfs schreeuwend- en op het beslissende moment -ogenschijnlijk met enige toeval- zodanige composities dat je echt zelf bij de gebeurtenis aanwezig bent.

Martijn liet tijdens de lezing ook een fragment zien uit zijn film over Maria. Later thuis heb ik de gehele film, uitgezonden door de EO op 2DOC, gekeken. Het kan welhaast niet anders dat bij het zien van de film er nogal wat emoties los komen. Opvallend is de openhartigheid van Maria, soms voelde dat met een zekere schaamte vanwege de vraag of zoveel intimiteit wel gedeeld moest worden. Het laat ook het geweldige vertrouwen zien dat Maria aan Martijn schenkt. Pijnlijk dat mensen zoals Maria dit bestaan leiden. Als je het ontdoet van alle begrip kun je misschien zeggen dat ze het er zelf naar maakt. Maar wie met medemenselijkheid kijkt zal ervaren dat veel meer mensen in situaties kunnen komen te verkeren die vergelijkbaar met Maria zijn. Niet oordelen of veroordelen is in deze van belang en dat is ook wat Martijn doet. Hij toont de rafelranden van het leven die voor sommige jonge mensen een geweldige impact krijgen en waarvoor onze samenleving maar marginale oplossingen biedt.

Maria | © Martijn van de Griendt

Maria leest in de film haar afscheidsbrief voor aan Martijn. Ze laat een foto zien ‘die ze wel zes keer heeft bewerkt’ op haar laptop: haar grote, bruine ogen kijken de camera in. Op haar slaap rust de loop van een pistool. Het meisje uit Eindhoven, dat uit Brazilië geadopteerd werd toen ze drie maanden oud was, heeft haar capuchon over haar hoofd getrokken. Met lege ogen kijkt ze Van de Griendt aan. De fotograaf vraagt hoe het nu met haar is. Ze is net thuis van een spoedopname in een psychiatrisch ziekenhuis, na een enorme inzinking. “Hetzelfde”, zegt ze.

Het is zeker geen vrolijke film (leefgdtijdsgrens is 12 jaar). Een van de indringendste films over een Nederlands vrouw die in de afgelopen jaren is uitgebracht. Het is zeker geen speelfilm maar een documentaire waarin veel wordt gevraagd van het inlevingsvermogen van de kijker. Dus als je …. kijk dan hier! (LET OP: je moet de twee korte reclamefilmpjes vooraf wel op de koop toe nemen.)

Van de hand van Martijn van de Griendt verschijnt het komende jaar een nieuwe film over jeugd in Nederland. Zie de trailer op voordekunst: ROBBIE, EMMA & ALEX: DE HEILIGE DRIE-EENHEID

Kijk ook op de website van Martijn van de Griendt voor de vele boeken die hij reeds maakte en de grote partij prachtige eigentijdse beelden van jongeren. En maak kennis met zijn sterke beeldtaal waardoor betekenissen overtuigend en met zeggingskracht overgebracht worden!

een schat aan beelden

Voor verdieping in je fotografie kun je op heel veel plaatsen terecht. Cursussen te kust en te keur. Als je de Masters of Photography nog niet kent is het zeker de moeite waard om een kijkje te nemen. Deze link brengt je naar de sitie van de gratis videos van maar liefst 35 wereld toppers in de fotografie. Als je eenmaal op deze site bent kun je ook naar de lezenswaardige blogs gaan of je zelfs inschrijven voor een of meerdere courses. En … ik heb geen aandelen of anderszins in de Masters!

een boek voor niks

Deze mail ontving ik vandaag ….

Beste,
Ik schreef of je je Professional Line fotoboek had ontvangen.Zo ja, dan zouden we graag je eerlijke feedback horen over ons product en onze service. Je kunt ons gewoon je mening sturen door deze e-mail te beantwoorden en we zouden het op prijs stellen als je je ervaring deelt op je website of sociale mediaprofiel, met behulp van de hashtag #saaldigital. Als je je mening publiekelijk deelt, stuur me dan de link naar je recensie.Ik kijk uit naar je feedback, want het helpt ons voortdurend te verbeteren. Laat het me weten als je vragen hebt.Met vriendelijke groet,

Uw Saal Digital Team

Mijn reactie …

foto uit het boek I see | © Peter van Tuijl

Wie wil dat niet. Saal Digitaal stuurde me ruim een week geleden een mail waarin ik een voucher werd beloofd voor 100 euro. Daarvoor mocht ik een fotoboek maken en uitsluitend de verzendkosten waren voor mijn rekening. Saal staat bekend om zijn prachtige gebonden drukwerk op heel fraai papier. Na enige aarzeling, want je weet het maar nooit in deze tijd van fishing en pishing, de website opgezocht en een serie foto’s geüpload in een gebruikersvriendelijk programma waarmee ik het boek kon maken. Daar heeft Saal Digitaal de eerste plus te pakken. Vlakliggend en op hoogwaardig mat papier, 36 pagina’s en een linnen-achtige hardcover. Dat alemaal voor de prijs van 98,96 euro, dus binnen het vrijgestelde budget. De levertijd van 7 dagen vond ik wel wat aan de lange kant, maar het moet dan ook vanuit Duitsland geleverd worden. Dat daar nog een dagje bij kwam, lag aan de verkeerde sortering van het verzendbedrijf, overigens met een mailtje daarover met exuses.

Afgelopen zaterdag viel het boek in de brievenbus. De druk- en bindkwaliteit valt zeker niet tegen. De linnen coverlook is eveneens fraai en een beetje deftig. Mijn foto’s in een flink zwart-wit contrast kwamen goed over. Natuurlijk kun je het niet vergelijken met de zelf op barietpapier gedrukte foto’s. Tot nu toe laat ik mijn boeken, niet vlakliggend gebonden boek op biotop papier) drukken bij Russellprint (Groningen, drukwerknodig). Sommige zweren bij een vlakliggend boek op fotopapier, maar ik geef de voorkeur aan het gebonden boek, ook als ik het in een geringe oplage laat drukken (of zelfs slechts een exemplaar, puur voor mijzelf). Dat heeft alles met persoonlijke voorkeur of smaak te maken.

Mijn oordeel over het Saalboek… Prima als je een vlakliggend boek wilt op fotopapier. Goede gemakkelijke software helpt je prima en snel om het boek in elkaar te zetten. Volop mogelijkheden om de layout naar je eigen hand te zetten. Levering is redelijk snel. Ik had het voor voor nop, maar de echte aanschafprijs is te hoog naar mijn idee. Saal Digitaal rekent voor de 36 pagina een kleine 60 euro en voor de hard cover 40 euro. Dat is rijkelijk veel vergeleken met andere aanbieders. Als ze daar scherper aan de wind varen wordt het eveneens een aantrekkelijke drukker voor fotografen.

Als je meer over mijn boeken wilt weten, kun je kijken op de pagina over boeken op mijn website.

er was eens

amsterdam midden jaren 80 | © Peter van Tuijl

Nog steeds praat ik er over. De eerste fotogroep waar ik lid van werd. Nadat ik jarenlang in mijn uppie, enkele fotograferende collega’s niet meegerekend, fotografie ‘bedreef’, werd ik in 1977 lid van Ericamera, een nog jonge club in Eindhoven. De liefde voor de fotografie -vandaar het woord ‘bedreef’- werd er alleen maar groter. Een club jonge fototgrafen, vanaf 25 en de oudste 43, met de wildste ideeën. Allerlei projecten werden bedacht en verschillende landelijke toppers gaven workshops en lezingen die ons alleen maar scherper en nog meer ‘belust’ maakten. Onder andere Marie Bot, Paul de Nooijer, Erwin Olaf, Aart Klein en de Belg Carl Uytterhaegen ‘joegen’ ons naar het inhoudelijke beeld. Natuurlijk gaat het in de fotografie ook om het esthetische en de vormgeving, maar toen al peperden we elkaar in, onder invloed van de ‘meesters’, dat het toch vooral ging om de inhoud, het verhaal. We spraken dan ook van de achterkant van de foto. In 1989 verliet ik Eindhoven vanwege mijn werk en daarmee ook Ericamera. Net als het eerste meisje vergeet je je eerste fotoclub niet, zeker niet als daar de basis ligt van je verdere fotografie.

Inmiddels zijn we jaren verder en viert Ericamer het halve eeuwfeest. Met de plezierige herinneringen in mijn kop wil ik daar ook graag kond van doen. Een mooi jubileumprogramma hebben ‘de jongens en meisjes’ van het huidige Ericamera in elkaar getimmerd. De moeite waard om er aan deel te nemen. Op donderdag 25 mei komt Sacha de Boer (weer zo iemand die kan inspireren, motiveren en enthousiasmeren) een lezing verzorgen in de concertzaal van het Cultureel Kunstzinnig Centrum in Eindhoven. Om 19.30 uur staat de koffie klaar. Lees meer hierover en over het verdere jubileumprogramma in deze pdf.

Met nog een foto uit de Ericameradoos | © Peter van Tuijl

de kracht van een serie

# 27 Gabriele Galimberti

uit de serie HOME PHARMA | © Gabriele Galimberti

In bijna elk land in de westerse wereld, verstopt in een hoekje van de badkamer of keuken, stapelen pillen, capsules en zalfjes zich op. Alleen al in Frankrijk zal bijna een op de twee medicijnen niet worden geconsumeerd. In tegenstelling tot dit verkwistende gedrag lijden ontwikkelingslanden aan een chronisch gebrek aan toegang tot gezondheidszorg. “Home Pharma” documenteert onze relatie met medicijnen in de eenvoudigst mogelijke bewoordingen. Om te laten zien dat medicijnen niet zomaar handelswaar zijn, maar een lakmoesproef zijn van de samenleving waarin we leven, dringt dit project door tot de intimiteit van gezinnen over de hele wereld.

Gabriele Galimberti, geboren in 1977, is een Italiaanse fotograaf die nauwelijks verblijft in zijn geboortestreek Toscane. Hij reist voor zijn fotoreportages over de hele wereld. Daarbij is steeds sprake van langlopende projecten waarbij de typologische beeldtaal een belangrijk uitgangspunt is.

Sommige daarvan zijn in boekvorm uitgebracht, zoals Toy Stories, In Her Kitchen, My Couch Is Your Couch en The Heavens. Deze laatste serie maakte hij samen met Paola Woods, een Nederlands-Canadese fotograaf, regisseur, curator en docent. Ook in zijn werk vind je typologische kenmerken, weliswaar iets minder ver doorgevoerd dan bij Galimberti.

Galimberti is een documentair fotograaf die door de enscenering in zijn werk een hoge mate van originaliteit bereikt. De werkelijkheid lijkt in zijn foto’s overstegen te worden door zijn creativiteit en zijn (ver)beeldingskracht. Het werk wordt liefdevol getoond en tegelijkertijd ligt er (vaak) een redelijk harde werkelijkheid onder. Bij aspecten van onze samenleving worden op zijn minst vraagtekens geplaats door de mensen te portretteren met hun eigenaardige verzamelingen. Zijn foto’s hebben een relatie met foto’s die mensen zelf zouden posten op de social media als facebook of insta. Daarmee is er de correlatie met het ‘echte’ leven, maar door zijn fotografisch vernuft krijgen de foto’s ook een vervreemdend karakter. De surrealiteit van de foto’s, vooral door het seriële, maakt dat je nog meer de betekenis van deze ‘gewone hedendaagse wereld’ gaat beschouwen. Ik beleef genoegen aan zijn fotografie en tegelijkertijd drukken de foto’s mij op de feiten. Ik kan me niet voorstellen dat we zoveel bezittingen nodig hebben, zoveel wapens, medicijnen of kinderspeeltjes.

Voor zijn serie over wapenbezit is hij naar alle uithoeken van de Verenigde Staten gereisd, van New York City tot Honolulu. De wapenbezitters lieten hem met trots hun arsenaal aan ‘killing-machines’ zien. Galimberti slaagt erin om de dubbelheid van trots en het verderfelijke van dit bezit in zijn foto’s weer te geven. Daarbij vertelt het situationele, de omgeving waarin ze gefotografeerd zijn, ook het een een ander over wie ze zijn. Wat het in mijn ogen extra maakt is het onverwachte dat in elk van zijn foto’s wel ergens aanwezig is.

Uit de serie The Ameriguns | © Gabriele Galimberti 

De helft van alle vuurwapens ter wereld die in het bezit zijn van particulieren voor niet-militaire doeleinden, bevindt zich in de Verenigde Staten van Amerika. Het totale aantal overtreft inderdaad de bevolking van het land: 400 miljoen wapens voor 328 miljoen mensen. Dit is geen toeval en ook geen marktgerelateerde kwestie: het is veeleer een kwestie van “traditie” en grondwettelijke garantie vastgelegd in het tweede amendement, geratificeerd in 1791. Deze wet verzekert de inwoners van de nieuwe onafhankelijke gebieden dat hun federale De regering zou op een dag haar gezag over hen niet kunnen misbruiken, en ze hebben het recht om wapens te dragen gegarandeerd.

Gabriele werkt aan zowel solo- als gedeelde projecten en ook aan opdrachten voor internationale tijdschriften en kranten zoals National Geographic, The Sunday Times, Stern, Geo, Le Monde, La Repubblica en Marie Claire. Zijn foto’s zijn tentoongesteld in shows over de hele wereld, zoals het bekende Festival Images in Vevey, Zwitserland, Le Rencontres de la Photographie in Arles (daar zag ik de serie The Heavens samen met Paolo Woods voor het eerst) en het beroemde V&A museum in Londen. Gabriele won de World Press Photo 2021 in de categorie “Portrait Stories” met zijn project THE AMERIGUNS

Neem zeker een kijkje op zijn website !