Vorig jaar rond deze tijd maakte ik een aantal portretfoto’s van Bianca Pauline. Ze is zelf een uitstekend fotograaf en ze maakt heel bijzonder werk. In het voorjaar is er een grote expositie van haar werk in het Rietveld Paviljoen in Amersfoort en verschijnt haar eerste boek.

Ik maakte de portretten met het oog op een kleine expositie die ik met collega fotografen in mei 2020 zou hebben over het thema VRIJHEID. Er is een periode geweest dat Bianca’s vrijheid -door een heel vervelende ziekte- ver te zoeken was. Er zijn betere tijden gekomen -gelukkig- waaraan ze zelf hard heeft gewerkt. HERWONNEN ZELF heb ik het tweeluik uiteindelijk genoemd.

Dit beeld werd 3e in de Open Foto Cup 2020 met als thema Vrijheid in verleden, heden en toekomst. Volgens de jury, bestaande uit: Tom Meerman, Rob ’s Gravendijk en Jan Donders, waren er een paar honderd inzendingen en ze spraken van foto’s van hoge kwaliteit.

Breedbeeld is de Belgische organisatie voor vrijetijdsfotografen en filmers aan de ‘Vlaamse Kant’. Sinds de minister van Cultuur zich een paar jaar geleden met die club is gaan bemoeien door eenvoudigweg hoge eisen te stellen aan de toegankelijkheid van publiek onder de dreiging om anders de forse subsidiekraan voorgoed te sluiten is er het nodige veranderd. Nieuwe directies en veel meer aansprekende activiteiten. Er is een nieuwe loot toegevoegd: BREEDBEELD-TV. Ik kan er van alles over schrijven maar het meest eenvoudig is als je zelf er kennis mee maakt. Doen!

KIJKEN = KLIKKEN

In 2019/2020 mocht ik in fotogroep De Essentie (Zeist) 9 fotografen begeleiden/coachen in een zogenaamd mentoraat. Een gedreven groep, een hechte groep en waar een fijne werksfeer heerste. Da laatste avond viel in coronatijd maar gelukkig hebben we de laatste bijeenkomst toch kunnen houden in september. Prachtige en vooral ook hele persoonlijke en creatieve presentaties. Theo Schenk, een van de deelnemers kon die avond er niet bij zijn. Hij had een korte film gemaakt voor de groep en mij. We werden stil, zeker door de laatste woorden die Theo in de film sprak. Ik heb hem gevraagd of ik zijn presentatie op deze blog mocht plaatsen. Vandaag berichtte hij mij dat iedereen toestemming voor publicatie had gegeven. Ik vind het fijn dat Theo dit via deze blog wil delen.

Theo Schenk schrijft: ‘Als vervolg op mijn serie Bosmannen waarin ik mezelf portretteerde als een moderne man in de natuur, kwam ik op het idee om mensen die dicht bij me staan te portretteren in het door hen gedroomde landschap naar het gedachtengoed van The Happy Huntinggrounds van de Noord Amerikaanse Indianen die geloven dat ze na hun dood terugkeren naar een hemel op aarde. In deze serie ben ik samen met ‘mijn mannen en vrouwen’ op stap gegaan in de natuur, in het door hen gedroomde landschap.’

“De muziek uit je jeugd neem je je hele leven mee”, zo schrijft monnik Thomas Quartier in zijn nieuwste boek Levensliederen. “Ook als je intreedt in een klooster waar gregoriaanse gezangen klinken.” Dat merkte Thomas Quartier. Hij verlangde terug naar de mondharmonica waarop hij als straatmuzikant speelde en luisterde in zijn kloostercel naar de liederen die hij in zijn jonge jaren zelf schreef en zong. Op zoek naar de wisselwerking tussen popmuziek en zijn bestaan als monnik, verdiepte hij zich in het leven en werk van John Lennon, Nick Cave, Judy Collins, David Bowie en Bob Dylan. Hij sprak hierover onder andere met Stef Bos, Joan Baez, Boudewijn de Groot en Melanie Safka. En met kunstenaar, schrijver, schilder Jonah Falke. In het boek Levensliederen biedt hij, als kloosterling, een nieuw perspectief op belangrijke zangers. De boekpresentatie zou op 14 november in het Dijkhuis in Doetinchem zijn. Corona gooide roet in het eten. Het alternatief was en petit comité: Cineast Paul van Druten maakte in de Oude Calixtuskerk in Groenlo een video van het interview dan Jonah Falke met de Benedictijnse monnik Thomas had. En ik maakte de foto’s. Kijk naar de 32 minuten durende video als je wilt.

Trouwens, geen boekpresentatie maar wel een nieuw boek van Jonah Falke ‘Dagboek uit Zundert’. In juni 2020 verbleef Jonah in de voormalige kosterswoning van het Vincent van Gogh Huis in Zundert waar hij dagelijks schilderde en zijn dagboeknotities schreef. “Wat valt er in godsnaam nog toe te voegen aan een plek als deze?”, zo vroeg hij zich af. Laat je verrassen door het bijna 100-pagina-tellende boek. Hij maakte schilderijen in zijn gedurfde stijl, beleefde allerlei avontuurlijke ontmoetingen en is er niet gek geworden! Interesse in het boek ….. kijk hier

“Ze heet Joke. Als ik die avond door Zundert loop, zit ze op de stoep. Ze spreidt haar armen als ik aankom en ik doe hetzelfde maar we omhelzen elkaar niet. Ze zegt: ‘ik heb de hele tijd aan je moeten denken. Je bent mijn aartsengel, Gabriël. Of David Bowie natuurlijk.’ De zaligverklaring gaat hier snel. Ik vraag of ik wat eten voor haar kan kopen. ‘Wat jij wil. Samen eten? Ik heb tassen vol met eten en ik drink niet meer. Wist je dat er een kindje doodgereden is op een kruispunt waar zo’n kapelletje naast stond? Daar mag dat eigenlijk niet gebeuren.’ Om een zin later te zeggen: ‘Van Gogh was mijn vader, hij was een bierbrouwer.’ En dan wordt het licht grimmig: ‘Heb jij me soms opgegeten als aartsengel?’ Ik loop door en ze roept me na: ‘Ik kan ook achter je gaan zitten als je aan het werk bent, dan krijg je de mooiste ideeën.’ Breeduit lachend: ‘Anton Heyboer maakte vijf schilderijen per dag en had evenveel vrouwen.’ [citaat uit het boek Dagboek uit Zundert]

Vanochtend kwam ik per toeval een korte documentaire (interview) tegen van de weduwe van Yves Klein, mevrouw Rotraut (1938). Ze was al weduwe toen de zoon van haar en Yves Klein geboren werd. Yves Klein is de grote vernieuwer in de schilderkunst in de jaren 50 van de vorige eeuw. De documentaire -waarin hij vrouwen hun lichamen levensgroot laat schilderen- ademt helemaal de sfeer van toen uit. Heel veel indruk maakte mevrouw Rotraut: hoe ze sprak over die tijd, de experimenten en de liefde voor haar man Yves Klein.

“De bezoekers die in de rij stonden in afwachting van het nieuwste werk van de Franse kunstenaar Yves Klein, hadden veel verwacht bij het betreden van een lege galerie, maar waarschijnlijk niet dit: begeleid door strijkers die de Monotone Symphony speelden, gedirigeerd door Klein, besmeurden naakte vrouwen zichzelf met ‘International Klein Blue’ om als levende penselen een afdruk achter te laten op een enorm wit canvas.    ‘Veel mensen begrepen het, maar voor anderen was het vooral een spektakel,’ vertelt Rotraut (Yves Kleins weduwe die vaak met hem werkte en model voor hem stond) over haar deelname aan Kleins controversiële performances. Volgens Rotraut veranderde Klein de traditionele manier van werken met modellen door ze actief te laten participeren aan het werk. In de video hierboven haalt ze herinneringen op aan die ervaringen.”

Twee jaar geleden fotografeerde ik een paar dagen in Antwerpen en bracht een bezoek aan de kunstacademie even buiten het stadscentrum. Na het zien van Yves Klein documentaire moest ik daar weer aan denken vanwege de jonge kunstenares die eveneens verbeeldingen maakte met haar lichaam.

Ik ben geabonneerd op RVB Books. Dat betekent dat ik regelmatig een bericht in mijn mailbox krijg met nieuwe aanbiedingen. Goedkope boeken maar ook hele dure. Ik vind het wel fijn omdat er soms voor mij hele nieuwe onbekende fotografen bij zitten. Deze week kan ik een boekje kopen voor 450 euro. Het boekje meet 12×17 cm met iets meer dan 50 pagina’s en de titel is ‘Selfportrait as 47 Pickles’. Overigens is het wel één van de vijftig gesigneerde boekjes.

47 nagenoeg dezelfde augurken | © Erwin Wurm

Het boekje is me te duur af. Overigens een normale druk kost slechts 31 euro. Ik ben wel nieuwsgierig geworden naar fotograaf Erwin Wurm. Hij is kunstenaar, geen ‘echte’ fotograaf. Als je op zijn website kijk zie je dat hij een conceptueel kunstenaar is. Hij heeft ook fotografische sculpturen, zeker apart. Op Youtube vond ik ook wel een grappige video waarin zijn kijk op kunst aardig tot uitdrukking komt.

Deze video deed me denken aan de Nederlandse Fotograaf Annegien van Doorn. Enkele jaren geleden tijdens een lezing maakte ze indruk met haar werk. Opgeleid aan de St Joost academie in Breda volgde ze een tweejarige master (via een stipendium) in Barcelona. Ze maakt gewoon heel gek werk, alledaags maar o zo vreemd en origineel! Bezoek haar website als je wilt.

Dit jaar bestaat de Landelijke groep Documentaire Fotografie van de Fotobond 25 jaar!

Ter gelegenheid hiervan heeft de groep een jubileumboek samengesteld onder de titel ‘What’s in a name’.

De documentaire Fotografie is niet te vangen in één bepalende definitie. Dat geldt ook voor de 38 leden die de groep telt. Vandaar de titel!

Het boek is in de maand september bij voorintekening te koop aangeboden en inmiddels is het boek gedrukt en wordt het verstuurd naar alle aangemelde geïnteresseerden. Voor wie de ‘boot’ gemist heeft kan door het 244 pagina tellende boek bladeren via deze link.

Met het werk van 38 fotografen en een inleiding van documentair fotograaf en zilveren camera winnaar Ramon Mangold.

Ja en ook amandelstaven, schuimpjes, letters en ander strooigoed. Nog voor de laatste meteorologische zomerdagen voorbij waren, lagen de winkels in Ulft al vol met al dat ‘lekkers’. Zelfs Corona kon dit jaar geen roet in het eten strooien.

Ik heb er altijd al een hekel aan gehad als de kerstballen al in de boom hingen nog voordat de goedheiligman gedag was gezegd. Misschien is het beroepsdeformatie. Als je in het onderwijs werkt of gewerkt hebt, waardeer je het periodieke systeem. Toch was ik niet echt boos toen Linda van de Fotofabriek me mailde met de vraag of ik gratis en voor niets een stuk of 10 kerstkaarten wilde maken.

Gewoon om te proberen hoe eenvoudig het programma is om ze te maken en wat ik vind van de kwaliteit van de kaarten. Ik heb een fotokennis die elk jaar een stichtelijke mail stuurt waarin hij ons fijne feestdagen wenst gepaard gaande met de beste wensen voor het komende jaar en verder fijntjes opmerkt dat hij de kosten van de postzegels dit jaar schenkt aan een goed doel. Mailtjes sturen is helemaal iets van deze digi-tijd, een prentbriefkaart of een kerstkaart iets van vroeger. Inmiddels is ons postbedrijf tot 90% van de oorspronkelijke omvang gedecimeerd en ziet de mevrouw uit onze straat -die nog wat bijklust- haar bijverdienste in rook opgaan.

Enfin, dus een kerstkaart ontwerpen. Een sfeervol winterlandschap -dromerige witte beelden terwijl de wereld coronazwart ziet- dat gaat het niet worden. Vorig jaar bezocht ik een paar dagen voor Kerstmis Keulen, de meest drukke markt van Duitsland. Zodra je de trein op Hauptbahnhof uitstapt begint de eerste markt bij de Dom en verder kun je nog op zeven andere plekken je aan de glühwein tegoed doen. Er is zelfs een Bermuda-Dreieck – Roze kerstmarkt. Daar ben ik vorig jaar niet geweest en had ik gereserveerd voor dit jaar. Dit jaar lijkt alles anders, alhoewel er op dit moment nog maar één markt is afgelast.

Ik heb daar toen sfeervolle plaatjes gemaakt en ook foto’s die misschien niet een-twee-drie aan de Kerstengelen doen denken maar wel alles te maken hebben met het aardse hier en nu.

Uiteindelijk is dit de Kerstkaart geworden. Met de boodschap ‘fijne feestdagen en alle goeds voor 2021’. De echte boodschap zit hem in de beelden wat mij betreft.

O, ja en dan de Fotofabriek nog. Kerstkaarten maken via de software op de website is een fluitje van een cent. Alles naar je eigen hand te zetten. Ik ben niet zo van de tierelantijnen of decoraties, dus die heb ik niet gebruikt. Na een dag vielen de kaarten, stevig verpakt, in de brievenbus. Kaartkwaliteit en druk helemaal in orde. Rilrandje in het midden zodat ik er zelf een mooie dubbele kaart van 10×10 cm van kon vouwen. Prijs heel acceptabel, per kaart overeenkomend met die van de nieuwe decemberzegels (vanaf 16 november te koop). Met dank aan Linda van de Fotofabriek. En als je rechtstreeks naar de Kerstkaarten maken wilt klik dan hier.

Begin oktober startte de expo in het Duitse Bocholt. Nederlanders leken niet meer welkom in Duitsland vanwege de besmettingscijfers in ons land. Ik stuurde ook aan alle relaties een nieuwsflits dat ze tot nader orde de expo niet meer konden bezoeken. Na één weekend bleek het loos alarm. Nederlanders waren toch welkom als ze maar niet langer dan 24 uur in Duitsland verbleven, met mondkapje!

Betekende dat we de afgelopen weekenden (vrijdag van twee tot zeven en zaterdag van elf tot drie) gewoon open waren. Ook de komende twee weekenden (vrijdags en zaterdags tot 31 oktober) kunt u de expo nog bezoeken. Wij van het Oostgelders Fotografen Collectief vinden het een schitterende expo. Ook van de inmiddels 230 bezoekers hebben we veel positieve reacties gekregen. Het is op een A-locatie; ARTKADEN op de begane grond in het hart van het winkelcentrum. Het is een grote ruimte en met mondkapje op hebben we nog niemand hoeven laten te wachten. Trouwens door sommige -groot en klein- werden van buiten steelse blikken geworpen op de zelfbeelden van Laura. Het mondkapje als bescherming tegen blote delen van het lichaam, dat dan weer wel.

Overigens de keer dat ik me buiten de gallery begaf, trof mijn ‘cameraoog’ nog enkele onverwachte momenten.

Op de expositie heb ik TIJDFLARDEN met een aantal foto’s thematisch uitgewerkt. Voor als je niet (meer) kunt gaan kijken, kijk dan hier.

Een flard is voor fotograaf Peter van Tuijl een tijdsmoment dat nauwelijks bestaat. Het is de vraag of tijd als abstract begrip überhaupt te fotograferen is. Tijd is meetbaar vanwege bijvoorbeeld de waarneming van beweging en door het gebruik van meetinstrumenten.
Tijd als een innerlijk gegeven is echter subjectief. Voor een kind is de tijd van een dag een geheel andere dan voor de tachtigjarige. “In mijn hoofd ben ik nog twintig maar mijn echte leeftijd is 54.”
Ik vang een lichtvlek op de muur in een gevangeniscel en leg daarmee een tijdsflard vast, de volheid van het licht in schril contrast met de leegheid van de tijd voor degene die zich daar bevindt. Ik maak het portret van de vrouw, wiens aangezicht verminkt is en gepijnigd wordt. De tijd tot herstel is ‘slechts’ een jaar, voor haar een eeuwigheid.

Tot 21 februari 2021 kun je nog ‘freischwimmen’ in museum Kurhaus in Kleef (Duitsland). De expositie telt vele beroemde fotografen, flink wat uit de Dusseldörfse school van de Bechers. Thomas Demand, Andreas Gursky, Evelyn Hofer, Candida Höfer, Thomas Ruff, Thomas Struth en Wolfgang Tillmans. Maar ook werk van Jeff Wall, Cindy Sherman en Boris Mikhailov is er te zien. Als je binnen 24 uur Duitsland weer verlaat mag je er binnen. Binnen een paar uur heb je het waarschijnlijk wel gezien, dus vooralsnog houdt niets je tegen om een KunstKijkje te plannen. Beste de moeite waard.

FREISCHWIMMER fotografie der Sammlung Viehof & des Museum Kurhaus Kleve

Tiergartenstr 41 Kleve } di t/m zo dagelijks 11 – 17 uur | 1e zondag v/d maand vrije entree | mondkapje verplicht.