Soms zijn mensen net te klein voor wat ze willen zijn. In figuurlijke zin heeft het dan te maken met het ego. Het kan verwerpelijke vormen aannemen en dan heeft het al snel een connotatie met egoïstisch. Misschien gaat deze foto wel een beetje over het ego. Nog onschuldig, lijkt me. Pubermeisjes die prima voor de dag willen komen. Voor wie eigenlijk? Voor te kleine jongens die al groot willen zijn, ook in overdrachtelijke zin?
Deze jongen is letterlijk te klein. Was hij maar wat groter dan had hij van een prachtig vergezicht kunnen genieten. Zeer waarschijnlijk had hij zijn blik op de einder van het zeelandschap willen laten rusten. Het onschuldige landschap dat er altijd zal zijn. Ongeacht wat zich daarvoor afspeelt.
Deze foto is geaccepteerd in de categorie Street-Photography van het 4e Chania International Photo Festival dat van 30 juni tot 6 juli 2021 aldaar wordt gehouden.
Mijn vrouw vroeg me laatst of we nog op dansles zouden gaan. Eens voelde ik me een hele piet als ik de tango met haar danste. Maar al snel werd me duidelijk dat, ondanks mijn soepele tred in het dagelijks leven, dansen niet echt mijn ding was. Althans om het zelf te beoefenen. Ik ben nog van het tijdperk van de Beatles en de Rolling Stones en de wat vreemde heupbewegingen en losjes uit de pols gebaren gingen me dan ook goed af. Maar echt dansen, ho maar, ondanks dat ik haar op een dansavondje heb ontmoet. De vraag over dansles verbaasde me dan ook enigszins, maar gelukkig bleek het een grapje naar aanleiding van een cartoon in de Volkskrant.
de dans, Rotterdam 2014 | foto Peter van Tuijl
Toch overweeg ik nu serieus om me op het vlak van de dans te gaan bewegen. Aanleiding is de aankondiging die ik al een tijdje geleden onder ogen kreeg van Gery ten Broek. Gery is een voortreffelijk portretfotograaf die in deze corona tijd al weer vooruit kijkt. “Voor als we al weer mogen en kunnen”, zegt ze. Zij en Petra Teeuwsen -eveneens fotograaf met specialisatie dans- hebben de handen ineen geslagen en gaan in de zomerperiode een masterclass geven. Nu de vaccinatie stilletjes op gang komt en de lockdown zijn hoogtepunt wel bereikt lijkt te hebben, kijken we allemaal reikhalzend uit naar het contact. Ik had het bijna met hoofdletters geschreven het CONTACT. De realist in me zegt dat knuffelen -anders dan met je eigen geliefde- er voorlopig zeker nog niet inzit, maar samenkomen op mogelijk iets minder dan ‘anderhalvemeter’ ligt wel degelijk in het verschiet. Dus zo’n masterclass is zo gek nog niet. Zeker omdat portret en dans twee disciplines zijn die fotografisch prachtig tot uitdrukking gebracht kunnen worden. Voor de liefhebbers op naar het licht-La Lumière- in Nuth deze zomer!
Deze reactie kreeg ik gisteren van filmmaker en verhalenverteller Theo Uittenbogaard op mijn blogbericht van december 2019. Ik ben er heel blij mee, vooral omdat ik een filmmaker heb ontdekt die reportages heeft gemaakt die zeer de moeite waard zijn om te bekijken. De film over Pieter Derksen is daar er zeker één van!
Theo Uittenbogaard schreef: Nadat ik zijn vertrouwen had gewonnen, filmde ik Pieter voor de KRO-televisie in december 1970. Het was een van mijn eerste opdrachten. Ik bezocht hem nog een keer toen ik in de buurt was, een decennium of twee later. Hij bleek nog steeds in de boerderij van zijn ouders te wonen. In 2013 probeerde ik opnieuw contact met hem op te nemen, omdat dit tv-portret van hem zou worden getoond in een compilatie van mijn werk. Tevergeefs. Hoe droef te vernemen dat hij in december 2019 is overleden.
Een geweldig document over Pieter Derksen op 25-jarige leeftijd. Ik leerde Pieter pas kennen in maart 2014. Gedurende vier jaar maakte ik een fotodocumentaire van Pieter en WillyPeter. Pieter stierf in december 2019. In deze film van Theo Uittenbogaard ontmoet ik Pieter opnieuw. De jonge Pieter was al een heel bijzondere man, zoals Theo in deze film laat zien. Dank en hulde voor de film. Kijk zeker ook via Youtube naar andere bijzondere documentaire films van deze filmmaker.
Ontegenzeglijk is 2020 het vreemdste jaar in de jongste geschiedenis, zeker in mijn geschiedenis. De Watersnoodramp in 1953 zal ongetwijfeld ook een geweldige impact hebben gehad maar in mijn vroege jeugd heb ik daar weinig van meegekregen. Iets anders was wellicht de oliecrisis met zijn autoloze zondag of het jaar waar we te hoop liepen tegen de kruisraketten. Maar het zijn peanuts vergeleken bij dit jaar, althans zo ervaar ik het.
Corona heeft ons land – de wereld – in de greep. Op allerlei fronten. De anderhalvemeter samenleving heeft ons dagelijks leven drastisch veranderd. Grenzen dicht, blijf thuis gekluisterd aan tafel en bed. De overheid maakte soms onnavolgbare rare sprongen net zo vreemd overigens als de virusontkenners of de fake-news aanhangers. De contrasten lijken groter dan ooit. Ons klimaat, bijna naar de knoppen, telt voorlopig niet mee. De economie in het slop, althans een deel ervan. Anderen kunnen hun food niet aangesleept krijgen om de winkels te bevoorraden en de bol-punt-coms en andere onlinediensten bereiken recordomzetten. Er dreigen bedrijven om te vallen en de geldkraan staat voor miljarden open. De voedselbanken zien hun marktaandeel verdubbelen maar we blijven een rijk land of zoals onze MP bij voorkeur zegt ‘een bijzonder gaaf land’. Musea open, musea dicht, mondkapje niet zinvol, toch maar opzetten. Verplicht zelfs. Op scholen is niets aan de hand volgens de deskundigen van het RIVM. Toch maar sluiten onder druk van de publieke opinie. Nu wel weer open met of zonder snotneus. Tijdens de tweede golf zijn de wetenschappers vol twijfel. De kleintjes blijken toch grote verspreiders te kunnen zijn. We klappen voor de zorg, de overheid besluit tot een eenmalige bonus. Dat moet genoeg zijn. Niks structureel, corona is dat ook niet. Denken we en hopen we.
Er is niets teveel gezegd om te spreken van een historisch jaar. En nog, op dit moment als het jaarboek is afgeleverd, raast de pandemie voort. Lijkt zelfs zijn hoogtepunt in de tweede – of is het al de derde – golf te bereiken. Het kan dan ook niet anders dat in dit jaarboek zichtbaar wordt hoe ons dagelijks leven anders was. Maar ik heb het boek niet specifiek daarvoor gemaakt. Ik maak de jaarboeken al een jaar of tien. Deze keer met meer mondkapjes, maar eens gaat dat weer over!
Zoals al vele jaren liet ik mijn jaarboek drukken bij Drukwerknodig. Ook als je niet meteen drukwerk nodig hebt is het de moeite waard om de website te bezoeken, zowel voor fotografen en niet-fotografen. Ik ben sinds een flink aantal jaren aan deze drukker verslingerd geraakt. Kwalitatief uitstekend spul tegen een mooie prijs. Dat geldt voor de boeken maar ook voor fotoposters of visitekaartjes. Gisteren bracht de pakketdienst het bijna 4 kilogram wegende boek. Ik ben er mee in mijn sas.
Nederland heeft er even over gedaan maar in de huidige pandemie met toenemende mutanten zijn mondkapjes ons niet vreemd meer. Ook in beelden zien we dat terug. Vanochtend had ik een zoomsessie met fotografen van de Landelijke Groep Documentaire Fotografie en daar passeerden ook enkele fraaie staaltjes. Van een stilleven tot een typologisch frame met 40 weggeworpen maskers. Zojuist kreeg ik een mail van het Social Documentary Network waarin een prachtig YOUTUBE filmpje werd voorgeschoteld waarin de verschillende fotografische invalshoeken prima getoond worden.
Ik krijg onderstaande melding in mijn mailbox. Ik heb me uit nieuwsgierigheid aangemeld. Een nieuwe fotoclub in Amsterdam. Het hele land kan lid worden, voor niks! Er zijn al bijna 6000 personen lid, binnen een hele korte tijd. De Amsterdam Photo Club is een stichting. Als je wat verder kijkt dan blijkt het feitelijk een ‘meetup-groep’ te zijn, aangestuurd door een clubje fotografen die cursussen/workshops e.d. verzorgen. Ik weet niet of je dit een fotoclub moet noemen. Binnen een minuut ben je lid. Ik denk dat mensen van deze Amsterdam Photo Club misschien eens een avondje naar bijvoorbeeld de Amsterdamse NAFVA (of een andere fotoclub in de buurt van waar je woont) zouden moeten gaan om te ontdekken wat een ‘echte’ fotoclub is. Zelfs nu in coronatijd.
Het kost niks. Kost het niks? Ja, alleen als je niks doet. Makkelijk zat.
Ik vind het maar niks. Kijk eens naar clubs van de Fotobond, bijna in elke plaats in Nederland! Onderstaand in het rood de mailing in mijn mailbox.
DINSDAG basiscursus camera 6 avonden …. bij de Amsterdam Photo Club
dinsdag 26 januari 2021 7:00 PM CETMegan Alter Photography Oudeschans 21 Amsterdam: EUR 320,00
Deze fotografiecursus in Amsterdam leert je hoe je het meeste uit je digitale camera kunt halen door de basisprincipes van fotografie te begrijpen. De missie van deze cursus is niet alleen om theorie te leren, maar om die theorie in praktijk te brengen. Wees m … ONTDEK MEER
8 plaatsen over!4 Members gaan, waaronder: XXXXYYYYZZZZ die heb ik vanwege de privacy maar weggehaald. Van de vier zijn er 2 personen die het organiseren.
Ik moest meteen denken aan een foto van Cartier Bresson. Wonderlijk hoe een geheugen werkt. In mijn hoofd was er een bijna perfecte beeldgelijkenis, maar niets is minder waar blijkt nu.
Wat leert me de foto uit de Volkskrant. We gaan mevrouw Merkel nog geweldig missen. Haar afgelopen 15 jaar kanselierschappen getuigen van een geweldige Powerlady. Plaats haar met haar 1 meter 65 op een voetstuk en haal haar er nimmer van af. Meneer de president van de VS is -met zijn 1 meter 90- een kleine jongen bij haar. Waar een kleine vrouw groot in kan zijn. We kennen allemaal het verhaal van de kleine David die de reus Goliath verslaat. Mister T zit erbij als de kleine jongen die een reprimande krijgt. Zijn gesloten houding, armen voor de borst, en zijn gezichtsuitdrukking spreken boekdelen. Deze week las ik over hem dat hij steevast een golfbal in de mouw van zijn jas heeft verstopt om deze voor de dag te toveren op het moment dat hij de zijne in een waterpartij of bunker heeft doen belanden. Hij speelt graag met ‘hautaine ballen’ en zijn tee – het paaltje waarop de golfbal gelegd wordt – is in plaats van 5,4 cm ruim 8 cm hoog. Hij heeft de grootste. Op een Amerikaanse golfsite lees ik dat hij bekend staat als een speler die de regels niet heel strikt neemt, hij zou bijvoorbeeld lang niet altijd putts uitholen. Sportcommentator Rick Reilly was voor een van zijn boeken caddie van Trump en zette hem als golfer kernachtig neer met de woorden: ‘Als het gaat om bedrog, dan krijgt Trump een 11 op een schaal van 1 tot 10.’
Waarschijnlijk heeft hij al vier jaar gedacht dat een land leiden een spelletje is. Sommige mensen blijven klein; van ‘stuk’ en geest. Merkel te midden van een schare mannen als centrum van het gezag. Zonder dat ze erom bedelt, natuurlijk leiderschap… eerlijk leiderschap. O, ja en de foto van Henri Cartier Bresson van de vrouw die na de oorlog voor een volkstribunaal verschijnt voor het heulen met de onderdrukker vertoont weliswaar een overeenkomst als het gaat om het overwicht van de een op de ander. Maar daarmee houdt de vergelijking dan ook wel snel op. Bij Merkel zie ik gezag, bij de aanklaagster van Cartier Bresson is het woord macht op zijn plaats.
Morgen allemaal een fijne en hopelijk rustige dag bij de inauguratie. Mister T speelt zijn eigen spelletje, hopelijk verder op de golfbaan. Het gaat allang niet meer om de knikkers.
Ik denk niet dat het vandaag ervan komt. Mijn vrouw was ooit heel donker, bijna zwart. Nu is het soms donker blond, een enkele keer wat lichter en soms nog iets donkerder en als ze te lang wacht met de spoeling komt het zeker niet dichter bij rood. Waarom roodharigen zo specifiek in de belangstelling staan weet ik niet maar heel veel zijn vaak gepest. Ook heb ik gelezen dat roodharigen niet grijs worden. Als beide aannames waar zijn, weet ik waarom de eens ‘machtigste’ man van de VS doet zoals hij doet en waarom zijn huidige haarkleur is zoals het is. En dat op 74 jarige leeftijd. Dat zie ik wel aan hem, zowel aan zijn uiterlijk als aan zijn innerlijk. Aftellen geblazen vandaag. Nog 8 dagen en dan is het zover: Kiss-the-new-president-Day. Het gerucht gaat overigens dat De Dochter, je weet wel, de inauguratie van de aanstaande president wel bijwoont. Niet roodharig trouwens.
Ik weet niet of lijstjes maken typisch Nederlands is. Het meest gelezen boek, de meest populaire DJ of het meest in de belangstelling staande TV programma. Of de beste foto van 2020. Een soort van ‘world press’ maar dan voor Jan met de pet. Als je het eens bent met het lijstje van ‘dit of dat’ kun je denken dat je behoort tot de top van beoordelaars op dat specifieke vlak. Maar misschien hoor je bij het grote gemiddelde, de grootste gemene deler of de grijze middenmoot.
Misschien is lijstjes maken wel iets wat je privé moet doen of in petit comité. Samen met je geliefde bijvoorbeeld. Mooi als je beiden tot hetzelfde komt als het lijstje gaat over ‘het beste wat ons in 2020 overkomen is’. Uiteraard staat het je vrij om een ander item voor zo’n lijstje te nemen. Misschien is zo’n privé lijstje wel heel verrijkend voor jou en je directe omgeving. Wie weet, wordt 2021 daarmee wel een topjaar waarin alle goede wensen zomaar dreigen uit te komen.
Wat was mijn beste foto dit jaar ?
Met die vraag stond ik vanmorgen op uit bed. Ondanks corona -of misschien wel juist daardoor- maakte ik in 2020 bij schatting zo’n 25.000 foto’s. Doorgaans ben ik redelijk tevreden met pakweg 10% van wat ik heb gemaakt. Let wel tevreden, ik zeg niet dat het toppers zijn. Dus nog altijd een verzameling van ongeveer 2500 beelden. Welke de beste is …..
Elk jaar maak ik een overzichtsboek, meestal in de eerste helft van het jaar daaropvolgend. Ik ben nu een maand geleden begonnen. Ik heb gemerkt dat ik soms verviel in keuzestress. Die plaat in het boek of toch die over datzelfde onderwerp. Ja maar, die foto is wat strakker van compositie, maar die is mooier van kleur. Die onscherpe foto heeft ook wel wat. En dat fotootje dan, daar zit zoveel in, althans voor mij. Als ik hem aan mijn geliefde of de buurvrouw laat zien, word ik al snel in verwarring gebracht. Ik denk dat de foto die ik het laatst gemaakt heb de beste vind. Of heb ik -helaas- geen beste foto. Moet die nog gemaakt worden.
Gisteren maakte ik mijn laatste foto van dit jaar. Althans dat denk ik nu op de voorlaatste dag van het jaar. Laat ik het uitleggen waarom ik één van die foto’s de beste vind. Maar toch …. de beste? Zelfs van die ene dag vind ik het nog te lastig, zo blijkt.
In het kader van mijn ‘ongoing’ project ‘van A naar W’ toog ik gisteren naar Winterswijk. Een poos geleden heb ik een aantal foto’s gemaakt op de begraafplaats/crematorium in Aalten en het leek me goed om ook een ’tegenhanger’ te maken in Winterswijk, op de algemene begraafplaats. Er is daar een sectie met militairen die tijdens de tweede wereldoorlog zijn omgekomen.
begraafplaats Aalten | 28-11-2020 uit het project van A naar W | foto Peter van Tuijl
Het was guur, koud en druilerig weer, dus dat was mooi meegenomen voor een ‘sfeervol kerkhofbeeld’. Ik heb eerst een paar kilometer door de kou gelopen om in de stemming te komen. De begraafplaats is echt een grote lap grond, omgeven door een paar verschillende woonwijken. Het parkgedeelte is perfect aangelegd -mooi ruim opgezet- en wordt uitstekend onderhouden. Later hoor ik dat er drie fulltime tuinmannen door de gemeente zijn aangesteld. De militaire sectie is relatief klein met 50 doden afkomstig uit landen van het Gemenebest. De meeste zijn vliegeniers die in de omgeving neerkwamen, op weg om het Ruhrgebied te bombarderen.
begraafplaats Winterswijk – militaire sectie – piloot P.C.N. Green overleden op 25-12-1944 op 20-jarige leeftijd | 29-12-2020 uit het project van A naar W | foto Peter van Tuijl
Ik maakte een foto van de voor mij meest opvallende situatie. Bij twee graven lagen nog redelijk verse bloemen en bij één -die van piloot Green- stond zelfs een foto. Ik vervolgde mijn rondje over het grote kerkhof. Totdat ik bij een gangpad kwam waar een ouder echtpaar een graf aan het onderhouden was. Ik liep het pad in en we kwamen al snel aan de praat. Hun zoon was daar begraven, tien jaar geleden. Op 30 december 2010 plotsklap overleden op 33 jarige leeftijd. Vader van een dochtertje van 3 jaar. “Elke week komen we hier”, vertelde vader. “Ik zorg dat de olielamp altijd brandt en er verse bloemen liggen. En ook als we geen nieuwe bloemen hoeven te leggen, gaan we hiernaar toe.” Mijn gedachten gaan naar een foto van twee vrouwen die ik meer dan 40 jaar geleden maakte op het Parijse immense kerkhof Père-Lachaise. Een oude vrouw vertelde me op de dag af hoe lang het geleden was dat haar dochter overleden was. Ze woonde niet ver af van Père-Lachaise en kwam elke dag bij het graf samen met haar andere -doofstomme- dochter. De foto is -denk ik- de meest verdrietige die ik tot nu toe maakte.
Het echtpaar in Winterswijk vierde het leven van hun zoon. Op mijn onhandige opmerking ‘gestorven juist op de voorlaatste dag van het jaar, antwoordde de vader. “Ja, dat is zo, maar komt de dood ooit gelegen. Op zijn verjaardag komen we met vrienden hier. We versieren met vlaggetjes, bloemen en ballonnen en we drinken samen een biertje.” Ik wijs op een hart met in reliëf een gedicht en daaronder een brief van Milou. “Milou was nog maar 3 en leeft in een pleeggezin. Daar is ze heel goed en we hebben veel contact met haar. Regelmatig komt ze bij ons en soms bezoeken we het graf van haar papa.”
Ik lees haar brief van -ik denk april- met haar foto. “Hoi pa een berichtje van Milou. Het heeft even geduurd voor ik weer wat schreef, er is veel ellende in de wereld. Begin maart zijn er heel veel mensen …. het is best ver van ons huis wel 15 km gelukkig heb ik een elektrische fiets gekregen want er rijd geen open baarvervoer naar de school. Groetjes van milou en een dikke knuffel hou van jou”.
Milou, een brief aan haar vader | 29-12-2020 uit de serie van A naar W | foto Peter van Tuijl
Vandaag schrijf ik de blog, tien jaar na dato van het overlijden van een mens die ik eergisteren nog op geen enkele manier kende. Nu al draagt mijn foto zijn geschiedenis. Een veelzeggende geschiedenis voor allen die dichtbij zijn geweest. De knuffel van Milou aan een vader die ze zich nauwelijks herinneren kan, maar waar ze wel van houdt, haar leven lang.
Moeder bezoekt het graf van haar zoon, elke week | 29-12-2020 uit de serie van A naar W | foto Peter van Tuijl
Toeval bestaat niet. Nadat ik het kerkhof wil verlaten loop ik nog een keer langs de militaire sectie. Daar ontmoet ik Wim bij het graf van piloot Green. Hij heeft het graf geadopteerd, vertelt hij. De dag vóór Kerst legt hij altijd bloemen bij het graf en plaatst hij de foto van Green. “Ik was ter plekke toen hij op eerste Kerstdag in 1944 crashte met zijn Hawker Typhoon“, zei Wim me. “Ik was 14 toen”, vertelde Wim. Nu in 2020, brengt de 90-jarige een saluut aan een twintigjarige piloot. Ik ben stil het kerkhof af gegaan, met een hoofd vol gedachten over leven en sterven, over een kind en haar vader, over een jonge man -net puber af- die zijn leven geeft boven Winterswijk. Wat is een beste foto. Ik weet het niet. Het doet er ook niet toe, denk ik.
Wim Simmelink bij het graf van de gesneuvelde piloot P.C.N. Green | foto Peter van Tuijl
Ik wens u graag een mooie jaarwisseling. Ongetwijfeld zal deze anders verlopen als te doen gebruikelijk; zonder vuurwerk en Youp zonder publiek. Maar hopelijk in de warmte met al die u lief zijn. En een gelukkig en gezond 2021.
Vorig jaar rond deze tijd maakte ik een aantal portretfoto’s van Bianca Pauline. Ze is zelf een uitstekend fotograaf en ze maakt heel bijzonder werk. In het voorjaar is er een grote expositie van haar werk in het Rietveld Paviljoen in Amersfoort en verschijnt haar eerste boek.
Ik maakte de portretten met het oog op een kleine expositie die ik met collega fotografen in mei 2020 zou hebben over het thema VRIJHEID. Er is een periode geweest dat Bianca’s vrijheid -door een heel vervelende ziekte- ver te zoeken was. Er zijn betere tijden gekomen -gelukkig- waaraan ze zelf hard heeft gewerkt. HERWONNEN ZELF heb ik het tweeluik uiteindelijk genoemd.
Dit beeld werd 3e in de Open Foto Cup 2020 met als thema Vrijheid in verleden, heden en toekomst. Volgens de jury, bestaande uit: Tom Meerman, Rob ’s Gravendijk en Jan Donders, waren er een paar honderd inzendingen en ze spraken van foto’s van hoge kwaliteit.
Breedbeeld is de Belgische organisatie voor vrijetijdsfotografen en filmers aan de ‘Vlaamse Kant’. Sinds de minister van Cultuur zich een paar jaar geleden met die club is gaan bemoeien door eenvoudigweg hoge eisen te stellen aan de toegankelijkheid van publiek onder de dreiging om anders de forse subsidiekraan voorgoed te sluiten is er het nodige veranderd. Nieuwe directies en veel meer aansprekende activiteiten. Er is een nieuwe loot toegevoegd: BREEDBEELD-TV. Ik kan er van alles over schrijven maar het meest eenvoudig is als je zelf er kennis mee maakt. Doen!
In 2019/2020 mocht ik in fotogroep De Essentie (Zeist) 9 fotografen begeleiden/coachen in een zogenaamd mentoraat. Een gedreven groep, een hechte groep en waar een fijne werksfeer heerste. Da laatste avond viel in coronatijd maar gelukkig hebben we de laatste bijeenkomst toch kunnen houden in september. Prachtige en vooral ook hele persoonlijke en creatieve presentaties. Theo Schenk, een van de deelnemers kon die avond er niet bij zijn. Hij had een korte film gemaakt voor de groep en mij. We werden stil, zeker door de laatste woorden die Theo in de film sprak. Ik heb hem gevraagd of ik zijn presentatie op deze blog mocht plaatsen. Vandaag berichtte hij mij dat iedereen toestemming voor publicatie had gegeven. Ik vind het fijn dat Theo dit via deze blog wil delen.
Theo Schenk schrijft: ‘Als vervolg op mijn serie Bosmannen waarin ik mezelf portretteerde als een moderne man in de natuur, kwam ik op het idee om mensen die dicht bij me staan te portretteren in het door hen gedroomde landschap naar het gedachtengoed van The Happy Huntinggrounds van de Noord Amerikaanse Indianen die geloven dat ze na hun dood terugkeren naar een hemel op aarde. In deze serie ben ik samen met ‘mijn mannen en vrouwen’ op stap gegaan in de natuur, in het door hen gedroomde landschap.’
“De muziek uit je jeugd neem je je hele leven mee”, zo schrijft monnik Thomas Quartier in zijn nieuwste boek Levensliederen. “Ook als je intreedt in een klooster waar gregoriaanse gezangen klinken.” Dat merkte Thomas Quartier. Hij verlangde terug naar de mondharmonica waarop hij als straatmuzikant speelde en luisterde in zijn kloostercel naar de liederen die hij in zijn jonge jaren zelf schreef en zong. Op zoek naar de wisselwerking tussen popmuziek en zijn bestaan als monnik, verdiepte hij zich in het leven en werk van John Lennon, Nick Cave, Judy Collins, David Bowie en Bob Dylan. Hij sprak hierover onder andere met Stef Bos, Joan Baez, Boudewijn de Groot en Melanie Safka. En met kunstenaar, schrijver, schilder Jonah Falke. In het boek Levensliederen biedt hij, als kloosterling, een nieuw perspectief op belangrijke zangers. De boekpresentatie zou op 14 november in het Dijkhuis in Doetinchem zijn. Corona gooide roet in het eten. Het alternatief was en petit comité: Cineast Paul van Druten maakte in de Oude Calixtuskerk in Groenlo een video van het interview dan Jonah Falke met de Benedictijnse monnik Thomas had. En ik maakte de foto’s. Kijk naar de 32 minuten durende video als je wilt.
Trouwens, geen boekpresentatie maar wel een nieuw boek van Jonah Falke ‘Dagboek uit Zundert’. In juni 2020 verbleef Jonah in de voormalige kosterswoning van het Vincent van Gogh Huis in Zundert waar hij dagelijks schilderde en zijn dagboeknotities schreef. “Wat valt er in godsnaam nog toe te voegen aan een plek als deze?”, zo vroeg hij zich af. Laat je verrassen door het bijna 100-pagina-tellende boek. Hij maakte schilderijen in zijn gedurfde stijl, beleefde allerlei avontuurlijke ontmoetingen en is er niet gek geworden! Interesse in het boek ….. kijk hier
“Ze heet Joke. Als ik die avond door Zundert loop, zit ze op de stoep. Ze spreidt haar armen als ik aankom en ik doe hetzelfde maar we omhelzen elkaar niet. Ze zegt: ‘ik heb de hele tijd aan je moeten denken. Je bent mijn aartsengel, Gabriël. Of David Bowie natuurlijk.’ De zaligverklaring gaat hier snel. Ik vraag of ik wat eten voor haar kan kopen. ‘Wat jij wil. Samen eten? Ik heb tassen vol met eten en ik drink niet meer. Wist je dat er een kindje doodgereden is op een kruispunt waar zo’n kapelletje naast stond? Daar mag dat eigenlijk niet gebeuren.’ Om een zin later te zeggen: ‘Van Gogh was mijn vader, hij was een bierbrouwer.’ En dan wordt het licht grimmig: ‘Heb jij me soms opgegeten als aartsengel?’ Ik loop door en ze roept me na: ‘Ik kan ook achter je gaan zitten als je aan het werk bent, dan krijg je de mooiste ideeën.’ Breeduit lachend: ‘Anton Heyboer maakte vijf schilderijen per dag en had evenveel vrouwen.’ [citaat uit het boek Dagboek uit Zundert]
Vanochtend kwam ik per toeval een korte documentaire (interview) tegen van de weduwe van Yves Klein, mevrouw Rotraut (1938). Ze was al weduwe toen de zoon van haar en Yves Klein geboren werd. Yves Klein is de grote vernieuwer in de schilderkunst in de jaren 50 van de vorige eeuw. De documentaire -waarin hij vrouwen hun lichamen levensgroot laat schilderen- ademt helemaal de sfeer van toen uit. Heel veel indruk maakte mevrouw Rotraut: hoe ze sprak over die tijd, de experimenten en de liefde voor haar man Yves Klein.
“De bezoekers die in de rij stonden in afwachting van het nieuwste werk van de Franse kunstenaar Yves Klein, hadden veel verwacht bij het betreden van een lege galerie, maar waarschijnlijk niet dit: begeleid door strijkers die de Monotone Symphony speelden, gedirigeerd door Klein, besmeurden naakte vrouwen zichzelf met ‘International Klein Blue’ om als levende penselen een afdruk achter te laten op een enorm wit canvas. ‘Veel mensen begrepen het, maar voor anderen was het vooral een spektakel,’ vertelt Rotraut (Yves Kleins weduwe die vaak met hem werkte en model voor hem stond) over haar deelname aan Kleins controversiële performances. Volgens Rotraut veranderde Klein de traditionele manier van werken met modellen door ze actief te laten participeren aan het werk. In de video hierboven haalt ze herinneringen op aan die ervaringen.”
Twee jaar geleden fotografeerde ik een paar dagen in Antwerpen en bracht een bezoek aan de kunstacademie even buiten het stadscentrum. Na het zien van Yves Klein documentaire moest ik daar weer aan denken vanwege de jonge kunstenares die eveneens verbeeldingen maakte met haar lichaam.
Ik ben geabonneerd op RVB Books. Dat betekent dat ik regelmatig een bericht in mijn mailbox krijg met nieuwe aanbiedingen. Goedkope boeken maar ook hele dure. Ik vind het wel fijn omdat er soms voor mij hele nieuwe onbekende fotografen bij zitten. Deze week kan ik een boekje kopen voor 450 euro. Het boekje meet 12×17 cm met iets meer dan 50 pagina’s en de titel is ‘Selfportrait as 47 Pickles’. Overigens is het wel één van de vijftig gesigneerde boekjes.
Het boekje is me te duur af. Overigens een normale druk kost slechts 31 euro. Ik ben wel nieuwsgierig geworden naar fotograaf Erwin Wurm. Hij is kunstenaar, geen ‘echte’ fotograaf. Als je op zijn website kijk zie je dat hij een conceptueel kunstenaar is. Hij heeft ook fotografische sculpturen, zeker apart. Op Youtube vond ik ook wel een grappige video waarin zijn kijk op kunst aardig tot uitdrukking komt.
Deze video deed me denken aan de Nederlandse Fotograaf Annegien van Doorn. Enkele jaren geleden tijdens een lezing maakte ze indruk met haar werk. Opgeleid aan de St Joost academie in Breda volgde ze een tweejarige master (via een stipendium) in Barcelona. Ze maakt gewoon heel gek werk, alledaags maar o zo vreemd en origineel! Bezoek haar website als je wilt.
