Auteur: Peter van Tuijl

Pieter en Williepeter leven in vrijheid, zo noemen ze zelf hun bestaan als kluizenaars dicht bij de natuur. In maart vorig jaar ontmoette ik Pieter voor het eerst. Kunstenaar, opgeleid in de midden jaren zestig aan de kunstacademie in Arnhem en altijd op de boerderij van zijn ouders gewoond. Sinds het overlijden van hen, moeder overleed als laatste in 1989, woont Pieter daar alleen. Alleen met een Stoffeltje en Snuffeltje zijn poezen. Ik weet zeker dat hij meer kattenvoerblikjes koopt dan schnitzels voor hemzelf. De tuin om de boerderij is verwilderd en tegelijkertijd een eerlijke tuin. Daardoor is hij, ondanks de katten, voor allerlei vogels en andere beesten, waaronder ratten en muizen, een geliefde plek. Williepeter leeft in de natuur maar schildert op het erf en in een schuur van Pieter. Ruim elf jaar geleden hebben ze elkaar ontmoet. Het zijn twee vrienden geworden; misschien anders dan wat normaliter onder vriendschap wordt verstaan. Vriendschap zonder verwachtingen of eisen; vriendschap in vrijheid, oprecht en eerlijk.
Sinds maart fotografeer ik Pieter en sinds kort komt Williepeter op de gevoelige plaat. Een paar weken geleden vroeg ik Pieter of ik een boek over hem mocht maken. “Alleen als Williepeter er ook in komt”, was zijn antwoord. Williepeter moet nog een beetje wennen aan mij en de camera. Ik ga er maar vanuit dat het goed komt tussen hem en mij. Pure mannen zijn het en daarover wil ik graag vertellen. Maar het duurt nog wel even voordat het zover is.

Ik heb al eens eerder gewezen op het prachtige digitale magazine. Het januarinummer is uit. Een aanrader om te kijken!

foto peter van tuijl/straatbeeld rotterdam 2014

Afgelopen dinsdag gaf ik een lezing over STRAATFOTOGRAFIE in FOTOGRAFENCAFE KAMPEN in de prachtige schouwburg aldaar. Een mooie belangstelling; de filmzaal was met zo’n 100 aanwezigen mooi gevuld. Om in één uur alles over straatfotografie te vertellen is natuurlijk ondoendlijk. In de meeste lezingen, die meer het karakter van een workshop hebben, is twee uur nog aan de krappe kant. Toch, de reacties achteraf gaven me de indruk dat de breedte van de lezing goed gekozen was en dat er veel inspirerende straatfotografen voorbij waren gekomen. Dé straatfotografie bestaat niet en de keuze voor het presenteren van verschillende fotografen met elk hun eigen beeldtaal bleek dus goed uit te pakken.

In de lezing komt ook aan de orde wat wel en niet mag, weliswaar in Nederland!
Daar mag wettelijk veel, heel veel zelfs. In deze tijd waar vrijheid van meningsuiting aan de orde van de (internationale) dag is, zijn wij koploper. In de meeste landen gelden heel beperkende regels m.b.t. het fotograferen op straat.
Overigens ook in de lezing kwam aan de orde het morele aspect. Elke fotograaf (net zoals elke andere kunstenaar) bepaalt wat hij/zij wel of niet wil laten zien en welke foto hij/zij wel of niet wil maken en publiceren.

Zojuist uit de verpakking, een kadootje, nou ja ik kan beter spreken van een cadeau(!), van Willem Wernsen! Een magistraal boek! inmiddels het derde boek in successie van Willem. De eerste twee zijn uitverkocht en dit boek gaat helemaal over China: Behind the Great Wall. Prachtig vormgegeven en geweldige fotografie. Echt klasse. Ik ben heel blij met dit prachtige geschenk van Willem. En nog wel een gesigneerd exemplaar. Ga naar zijn website en bestel ook zo’n prachtexemplaar. Je zult er geen spijt van krijgen.
Fotoboek ‘Behind the Great Wall’ Luxe uitgave, hardcover met omslag 192 pagina’s, formaat 30 x 28 cm 175 grote zwart/wit foto’s in duotone en verhalen van Willem Wernsen Talen: Nederlands-Engels, deels Chinees Uitgever “Stichting Willem Wernsen Fotografie” Vormgeving: Hilde Salverda (Kunst & Marketing), Amsterdam.
ISBN/EAN: 978-90-822471-0-7

‘Koperaatsie’ een titel die nieuwsgierig maakt.

Fotogroep Haaksbergen zit achter de mysterieuze titel. Het betreft de afsluitende expositie van het veertigjarig jubileum dat de fotogroep groots afsluit!. Buitententoonstelling, vijf exposities, een biënnale, een fotowedstrijd voor jongeren en de organisatie van de bondsfotowedstrijd zijn zomaar de greep uit de rijke activiteiten van dit jaar. O, ja ook nog een prachtig fotoboek dat in een oplage van 700 uitverkocht is! Kom daar maar eens om.
De expositie werd afgelopen vrijdag geopend in het oude pand van de voormalige coöperatieve landbouwvereeniging. Een prachtig monumentaal pand waar de Fotogroep geweldig uitpakt met niet alleen fraai fotowerk maar ook nog eens creatief en gedurfd tentoonstelt! Hulde daarvoor en volgens mij een aanrader voor veel fotografen, maar zeker ook fotoclubs, om een kijkje te nemen en geïnspireerd te raken.

Komende weekend staat Berlijn in het teken van 25 jaar ‘after the wall’. VANGENTVANTUIJL waren in 2011, 22 jaar na de val, in Berlijn en interviewden een flink aantal mensen die de DDR tijd nog hadden meegemaakt. Van voormalig DDR sergeant-majoor, kunstenaar, oud gevangenen tot o.a. de directeur van het Stasimuseum én de gewone mens op straat. “Wat heeft het u gebracht en verlangt u terug naar die tijd”, zo vroegen we hen. Interviews en foto’s, ook oude foto’s die VANGENT maakte nog voordat de muur gevallen was, zijn opgenomen in dit documentaire boek “DE GRENS VOORBIJ”. Gratis te downloaden via de site www.fotopetervantuijl.nl of via Blurb.com. In dat laatste geval, krijg je een mooi gedrukt boek maar ja, daar betaal je dan wel voor.

Exposities die niet zo heel vaak dicht bij huis te zien zijn. De Amerikaanse Joel Meyerowitz wordt beschouwd als één van de grootste straatfotografen van de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Nu net over de grens te zien een grote retrospective in NRW Forum in Düsseldorf!. Je zult er geen spijt van krijgen.
Bovendien een fraaie catalogus voor slechts 25 euro!

Op de website van PF (Professionele Fotografie) enkele interessante korte filmpjes met interviews met fotografen die exposeren op BredaPhoto.
Klik op: http://www.pf.nl/overzicht-van-breda-photo-interessante-interviews/
Kijk en luister ze!

De Spaanse fotograaf ALEIX PLADEMUNT heeft een, wat mij betreft interessante, serie gemaakt waarin de ruimtelijkheid in het landschap met een enigszins surrealistische ondertoon wordt gepresenteerd door een ‘eindeloze’ reeks klapstoeltjes waarop wij als toeschouwers plaats kunnen nemen. Om te genieten van het uitzicht? Of de naderende voorstelling? En welke voorstelling zou dat dan wel kunnen zijn? Allemaal vragen en met gemak bedenk je er nog een aantal bij als je deze serie ziet. Voor wie wil kijken klik op deze link!

Ton Hendriks schrijft in de blog van PF (Professionele Fotografie) een zeer lezenswaardig artikel over de ethiek van de journalistieke fotografie. Het artikel ‘de ethiek van de nabijheid’ is te lezen op deze link.

Als je meer wilt weten (en zien) van verschillende opvattingen of inhoudelijke benaderingen over portretten klik dan op de link van dit magazine. Een voortreffelijk magazine met elke maand prachtig fotowerk en dito artikelen. Ook het augustusnummer is zeer de moeite waard!!

Ik heb lang getwijfeld of ik deze foto, die ik in 2000 maakte in Berlijn, wel moest plaatsen. Ik was met de groep journalistiek ten tijde van de tweede Intifada op Alexanderplatz in Berlijn getuige van een grote demonstratie van Palestijnen. Ruim 5000 demonstranten protesteerden luidkeels, maar zeker gedisciplineerd. Ik maakte ruim 200 (analoge) foto’s en bij thuiskomst koos ik er aanvankelijk één uit die m.i. de hele tragiek tot uitdrukking bracht. Een prachtige jonge vrouw die fel en verdrietig een spandoek omhoog hield met de tekst ‘Sharon Mörder’. Het was een emotierijke foto die het menselijke verdriet en de woede in zich had en liet zien wat er die dag feitelijk op die demonstratieplek gebeurde. Het was een beeld van de demonstratie maar ik wilde meer. Eigenlijk wilde ik de onmacht van het conflict, de oorlog, het ‘onoplosbare’, het verderf en ellende in beeld brengen. Na ruim een half jaar nadat ik de foto’s had gemaakt ben ik met de negatieven aan de slag gegaan. Gekopieerd op vlakfilm, bekrast, bestookt, verbrand als een soort van onmacht en verkrachting van het beeld. Zie het als een parallel voor wat er aan de hand was. Uitkomst uiterst onzeker! Uiteindelijk leverde het vijf verschillende afdrukken op, unicaten, op die ik later gescand heb.

Mijn kennis over het conflict acht ik te beperkt om echt inhoudelijk te beargumenteren wiens schuld het allemaal is en wat er moet gebeuren. Toch begin ik steeds meer afkeer te krijgen van hetgeen de regering van Israël meent te moeten doen. Afkeer, is misschien nog iets te eufemistisch uitgedrukt. Een strook van pakweg 15 bij 50 kilometer met ruim 1,6 miljoen mensen op een dergelijke manier aanpakken is meer dan verontrustend, zeker als de legitimatie is om ‘de vijand’ te vernietigen. Wie is de vijand? Vaders, moeders en kinderen die in een VN-school bijeengebracht zijn en waarvan de coördinaten al meerdere malen door de VN zijn doorgegeven aan de Israëlische generaals of kolonels. Nogmaals ik ben geen deskundige maar slechts een onmachtig mens die iets ziet gebeuren dat moet stoppen maar wat al een halve eeuw doorgaat. Als ik de tweede foto in deze blog aan anderen liet zien werd vaak de vergelijking met de Tweede Wereldoorlog gemaakt, een soort van iconisch beeld dat verwijst naar Anne Frank. Dit is een Palestijns meisje, ik weet niet hoe ze heet of waar ze nu woont. Gewoon een kind van pakweg 12 jaar. Destijds [oktober 2000] fotografeerde ik haar tijdens de eerder genoemde demonstratie. Ik hoop dat het goed met haar gaat en ik wens dat dit boven-proportioneel geweld stopt! Onmachtig blijf ik hopen.

Vandaag mijn expositie in de DRU-Cultuurfabriek ingericht. Vorige week zond ik aan vrienden, kennissen, studenten, familie een herinnering/uitnodiging voor de expo “gelijktijdige ongelijktijdigheid”. Net daarvoor kreeg ik een mail van Piet Post, oud collega, kunstvriend, dichter, beeldhouwer.

Beste Peter,

Gisteren las ik in de Gelderse Post dat jij binnenkort een tentoonstelling in de DRU hebt onder de titel ´Gelijktijdige ongelijktijdigheid´. Het toeval wil dat ik enige maanden geleden een gedicht geschreven heb over hetzelfde onderwerp met nagenoeg dezelfde titel. Ik stuur je hierbij mijn gedicht.

Groet, Piet Post

De gelijktijdigheid van het ongelijktijdige

Een roze vloeistof

in een koffiekopje

oogt vreemd en verdacht,

maar datzelfde roze goedje

in een cocktailglas

ziet er feestelijk uit.

Zo kan lekker eten

heel gevaarlijk zijn

en is alle dagen zat

ook een geregeld leven.

Van iets wat uit de tijd is,

kun je toch gecharmeerd zijn,

bijvoorbeeld van een watertoren

of een Citroën – DS.

Soms heeft het ook iets tragisch,

zoals in het geval van Bob.

Zijn vrienden noemen hem Bobby,

alleen heeft hij geen vrienden.

Toeval, frappant of toch gewoon gelijktijdige ongelijktijdigheid. Wie het weet mag het zeggen.

Voor meer werk van Piet Post zie zijn website!

Er zijn tijden geweest dat de winkelier zijn stoep sneeuwvrij maakte of de takken weghaalde als die met de storm van de bomen gewaaid waren. Ik meen zelfs dat ze dat deden nog voordat de oudjes uitgegleden waren of de brandweer nog niet ter plekke. Er zijn trouwens nog steeds wel winkeliers die dat doen. In het Centraal Station staken de schoonmakers. Ik denk dat ze het verdienen om te staken vanwege de verdienste en de zeer matige arbeidsomstandigheden. Dat daarmee de lekkere hapjes minder lekker ogen, lijkt me duidelijk. Winkelier, kleine zelfstandige, pak de bezem, een zak en los tijdelijk een probleem op uw stoep op. De schoonmakers en de reizigers zijn u dankbaar, ook voor de lekkere hap.

Je kunt er allerlei verhalen bij bedenken. Ogenschijnlijk
gewone beelden uit de werkelijkheid. Maar schijn bedriegt zoals zo vaak in de
fotografie. Zegt Martin Parr dat hij graag fictie maakt van de werkelijkheid, de
(meeste) foto’s van Jeff Wall zijn fictie! Fictie die de werkelijkheid
verbeeldt. In de meeste foto’s reconstrueert hij situaties die hij gezien heeft
of meegemaakt. Reconstructies waarbij het licht anders is, de personages
meespelen, de attributen wellicht net anders zijn, het decor net anders is
gekozen of net op een andere locatie de mis en scene in elkaar gestoken. De
extreem realistische foto’s krijgen daarmee toch weer een vervreemding. De
fictie lijkt werkelijkheid te worden maar verandert bij nadere beschouwing weer
in fictie. Zijn foto’s doen ons nadenken over kleine toevalligheden die
gebeuren maar meer nog over maatschappelijke aspecten van onze samenleving. De
twee jongen die geheel in stijl en in vol ornaat door de prachtige wat deftige
moderne huiskamer boxen. Je kunt het zien als een spel van vormen en
schoonheid, misschien zelf als een spel van twee jonge jongens die thuis wat
oefenen maar ongetwijfeld zal menigeen zich ook afvragen welke betekenis je
verder aan dit beeld kunt geven. Bovendien ben je door de grootte van de foto’s
(soms als lichtbakken gepresenteerd) deelgenoot van elk tafereel dat hij ons
voortovert. Ik had al heel wat foto’s van hem gezien, in magazines en boeken.
Maar het is echt een belevenis om de levensgrote foto’s, waarin de personages
meestal net zo groot zijn als de bezoekers, te zien. Dat kan nog tot 3 augustus
2014 in het Stedelijk Museum in Amsterdam.
Ik weet dat het misschien hoogdravend klinkt
en zo bedoel ik het zeker niet maar ik maakte deze foto gisteren met het idee een beetje in de geest van Jeff Wall te fotograferen. Let wel, een beetje. Het donkere meisje met
prachtige haardos versus de man met de dweil die zijn (of hun) keuken dweilt.
Je mag het jouwe ervan denken.

JEFF WALL
TABLEAUX PICTURES PHOTOGRAPHS 1996-2013
1 MRT – 3 AUG 2014 in het Stedelijk Amsterdam
Een bijzondere selectie uit het werk van de Canadese fotograaf Jeff Wall (Vancouver, 1946), een van de meest toonaangevende kunstenaars van deze tijd.