holocaust monument

De allereerste keer dat ik het holocaust monument bezocht was in 2006. Het monument was net gerealiseerd (2005) en iedereen die Berlijn bezocht had deze ‘bezienswaardigheid’ op het lijstje staan. Dit jaar, voor de zoveelste keer in het prachtige Berlijn, samen met andere fotografen van de landelijke gespreksgroep journalistiek. Tijdens het vijfdaagse verblijf trok ik op met collegafotograaf Harry. Het was zijn eerste keer in Berlijn dus het monument was een zekere bestemming. En nog steeds dwalende mensen die zich een weg banen tussen de grote, soms metershoge, grijze stenen. Elke steen is een monoliet, een unieke vorm en grootte, uit één stuk. Verschillende ervaringen, mede afhankelijk van het weer en het licht, als je tussen de stenen loopt. Wanneer ze boven je uit torenen misschien wel een beklemming. Maar ja er lopen zoveel mensen dat je je nauwelijks verdwaald hoeft te voelen. Elke keer opnieuw probeer ik, bijna automatisch, iets van de sfeer in een foto vast te leggen. Meestal ervaar ik achteraf dat dit niet zo eenvoudig is. je blijft al heel snel vastzitten in de vorm; de herhaling van de stenen, de mensen die hun ‘paadje’ lopen, een groen boompje op het eind aan de rij, enz. Sommige dingen zijn veel heftiger in werkelijkheid, die laten zich moeilijk vertalen in een foto. Zeker als daar de vorm zo bepalend is dat je eigenlijk bezig bent om alleen esthetische foto’s te maken of foto’s die alleen de vorm sec als boodschap hebben.

Deze keer zag ik een chinees echtpaar zitten, al een beetje ouder, hun boodschapjes -of misschien waren het wel souvenirs- in de plastic tasjes. Moe van de lange dag, dacht ik. Al snel kwam er een jongere man aanlopen, die, zo bleek, redelijk goed Engels sprak. “We zijn al een maand door Europa aan het rondreizen en morgen is de laatste dag. Dan reizen mijn ouders en ik weer terug naar China”. Maar eens te meer bleek de tweede wereldoorlog een ‘echte wereldoorlog’. Ook de massamoorden op de Joden zijn niet onbekend. Een belangrijke reden om op een van hun laatste dagen dit monument te bezoeken. Ja, ik mocht ook nog een portret van zijn ouders maken. Het feit dat mensen vanuit alle werelddelen het monument bezoeken is misschien wel de belangrijkste boodschap van deze foto. Ook wel het belangrijkste als het gaat om het monument. Wat is een monument waard dat niet bezocht wordt. Een monument als getuigenis van een wreed verleden. Van daden die het daglicht niet kunnen verdragen. Daden die overigens nog steeds plaatsvinden, op verschillende plekken in de wereld weliswaar in andere vormen maar in beginsel hetzelfde, al noemen we het nu geen wereldoorlogen meer.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.