FAKE en NIET FAKE

Afgelopen viel de nieuwsbrief EOS-ZINE van Canon in mijn postbus. Ik sta al lang op de verzendlijst, nog uit de tijd dat de Canon 5D (II) mijn favoriete camera was. Ik gebruik hem al jaren niet meer, maar de nieuwsbrief heb ik niet opgezegd mede vanwege de voortreffelijke bijdragen van Pieter Dhaeze, auteur van verschillende boeken en een meester als het gaat over allerlei tips en trucs (via een groot aantal video’s) op zijn youtube-kanaal . Neem een gratis abonnement op zijn kanaal als je steeds de laatste snufjes van Lightroom en Photoshop wilt weten.

In de laatste EOS-ZINE stond een aardige over het gebruik van Adobe’s FireFly, zeg maar het AI programma waarmee je ‘plaatjes, foto’s en video’s’ kunt maken uit het niets. Ik had er nog niet eerder van gehoord maar het zit in mijn Adobe-abonnement, zo bleek en ik heb er -getriggerd door Dhaeze- maar eens verder naar gekeken. Om de volgende foto te krijgen gaf ik als opdracht (‘de prompt’): ik sta binnen achter een raam en fotografeer een protestdemonstratie. Toon één van de deelnemers groot waarbij de gezichtsuitdrukking enigszins twijfelachtig over komt. Het licht mag wat melodramatisch zijn.

AI geproduceerde foto …

Het is natuurlijk een fake beeld en ik heb er feitelijk geen enkele moeite voor hoeven te doen, althans met een vrij simpele prompt was het klusje geklaard.

Eerder had ik al behoorlijke discussie met andere fotografen over het gebruik van AI en nog steeds vind ik het niet alles. Temeer daar je gebruik maakt van delen van reeds bestaand werk van anderen en omdat het niets zegt over de werkelijkheid. Over dat laatste ben ik gaan twijfelen. Kortgeleden zag ik het werk van fotograaf Michael Cook (1968). Hieronder staat een foto van zijn hand…

Foto van Michael Cook waarbij je al snel denkt dat je in de maling wordt genomen. Zijn locatie, de dingen en de personages geven je die overtuiging. Hoe het tot stand is gekomen, is misschien daarvoor niet eens zo belangrijk. De conclusie ‘fake’ blijft of het nu geshopt is met allemaal eigen gefotografeerde beeldonderdelen of in elkaar geknutseld door een AI programma dat teksten omzet in beelden.

De omschrijving op de website van Cook is ‘Fake is opgenomen op afgelegen locaties in de woestijn van Centraal-Australië en volgt een inheems echtpaar en hun geadopteerde kind tijdens een roadtrip door de outback. Naarmate we het verhaal volgen, raakt het gezin, dat is uitgedost met luxe kleding en goederen, steeds meer ondergedompeld in het eeuwenoude landschap. De serie is geïnspireerd door Cooks persoonlijke levensverhaal: hij werd geadopteerd door een niet-inheems gezin en reisde als kind naar afgelegen gemeenschappen met zijn ouders, die goudzoeken als hobby hadden.’

De vraag Fake of Niet-Fake wordt bijna overbodig (denk ik) als je de bedoeling van de fotograaf kent. Het verhaal dat hij wil vertellen -het WAT- is in deze leidend. De uitwerking die hij eraan geeft, is een keuze om de aandacht te krijgen, wellicht te schokeren en mogelijk zelfs om de vraag te stellen of dit wel ‘het leven van iemand’ kan of mag zijn.

Wat is het belangrijkste in deze … De overweging wel of niet FAKE of het verhaal dat hij als fotograaf wil vertellen. De vraag die ik me stel is mag dit wel of niet in de fotografie. Elke schilder kiest zijn eigen werkelijkheid, dus dat hoeft niet het verschil te zijn met een fotograaf als Cook. De schilder moet echt aan het werk en is verantwoordelijk voor de strepen en klodders op het canvas. Een de fotograaf die AI gebruikt … hoeft er, afgezien van een afdruk wellicht, feitelijk weinig aan te doen.

Een donders moeilijk dilemma. De Nederlandse Fotobond voor vrije fotografen accepteert samengestelde foto’s bij wedstrijden onder voorwaarden dat elk beeldonderdeel in de foto door de fotograaf zelf is gemaakt en als fotobestanden in zijn/haar bezit is. Bij AI geproduceerde beelden is dat duidelijk niet het geval. Het kan niet anders dat er -nu en in de toekomst- binnen de fotografie sprake zal zijn van schuivende panelen.

Misschien zal het boek van de Belgische fotograaf Carl de Keyzer ‘POETIN IN DREAM’ de discussie in de komende periode verder aanzetten. Met een laptop vanuit de keuken maakte deze Magnumfotograaf (het persagentschap dat journalistieke en documentaire fotografie hoog in het vaandel heeft staan) met AI een controversiële fotoreeks over Rusland gevat in een nieuw boek.

“Ik begrijp de controverse, maar de beelden liggen in lijn met wat ik altijd al heb gedaan”. Dat zegt Magnumfotograaf Carl De Keyzer over de heisa rond zijn nieuwe boek. De fotoreeks maakte hij met artificiële intelligentie (AI). Carl de Keyzer zegt hier verder zelf over “Alle beelden in “Putin’s Dream” zijn gemaakt met behulp van AI en toch zit er veel werk in. Je krijgt heel snel een resultaat, maar ik wou beelden die op mijn eigen fotowerk leken.” Om dicht bij zijn eigen fotostijl te blijven, ’trainde’ hij AI met beelden die hij in het verleden zelf in Rusland maakte. 

Carl de Keyze, een foto uit zijn boek Poetins dream. Met AI gemaakt.

TOEVAL

In mijn werk als straatfotograaf koester ik het toeval. Vaak maak ik foto’s waarvan ik denk dat ik het toevallige moment te pakken heb. Later blijkt dat het toch net te gewoon is, of dat het toeval teniet wordt gedaan door een of andere ’toevalligheid’. Als straatfotograaf moet je ook een beetje geluk hebben, dat net op het moment dat je daar bent er een voorval gebeurt dat uiteindelijk mijn ‘eigen toets’ kan doorstaan.

In de afgelopen dagen waren er een paar van die toevalligheden …

utrecht 6-6-2025

utrecht 6-6-2025

wijk bij duurstede 5-6-2025
wijk bij duurstede 5-6-2025
wijk bij duurstede 5-6-2025

Op zoek naar de schemer

In het kader van een expositie met een aantal fotografen ergens in 2026, ga ik op zoek naar de schemer.

Schemer wordt in de fotografie vaak visueel benaderd, het blauwe uurtje, nachtfotografie met de maan als natuurlijke lichtbron of juist de lantaarnpaal om de hoek. Schemer krijgt betekenis in het spel van licht en donker, tussen schaduw en licht. Niks mis mee en het kan zeker hele fraaie platen opleveren. Maar meer dan de visuele benadering trekt me het metaforische als betekenisgever. Schemer als de staat van onzekerheid, schemer als een ’tussentoestand’ waarin de mens, dier of ding verkeert. Schemer als een kantelpunt waarbij er aandacht is voor het mentale en fysieke van de mens. Zo komen begrippen naar boven als kwetsbaarheid, het verlangen naar het onbekende of het spirituele in het leven vangen. Het zijn vage begrippen die zeker verder uitgediept moeten worden en in tastbare thema’s, zowel inhoudelijk als visueel. Onderzoek dus.

In de eerste verkenning kom ik terecht bij Todd Hido.

© Todd Hido

Hido is een fotograaf die schemer in zijn fotografie zowel visueel als metaforisch aan de orde stelt. Een quote van hem is ‘I photograph like I remeber’. De huizen en woongemeenschappen in avondlicht, waarbij het omfloerste avondlicht bijdraagt aan een onbepaalde en enigszins mysterieuze sfeer. Maar ook in zijn interieurfoto’s en portretten (vaak in lege interieurs) is er een onbestemdheid aanwezig die meer te maken heeft met het gevoel of de emotie dan met de visuele invulling. Als zodanig kan Hido wel als voorbeeld gelden voor beide benaderingen. Hij geeft zowel een visuele als metaforische lading aan zijn foto’s.

© Todd Hido

Ook schrijvers verbeelden schemer en omdat het visuele in de taal niet meteen voorop staat, is er al snel sprake van een verbeeldend karakter. Een bekend voorbeeld is het boek Hersenschimmen van J. Bernlef [1937-2012]. Naar aanleiding van dat boek maakte ik een paar jaar geleden al eens een serie.

uit de serie ‘hersenschimmen’ | 2017 © Peter van Tuijl

Wellicht moet ik daar nog eens goed naar kijken en me opnieuw laten inspireren door mijn eigen werk. Kan dat wel, vraag ik me nu af. Laten inspireren door je eigen werk. Hoe werkt dat bij eigenlijk andere fotografen?

AI geeft daar de volgende draai aan: ‘inspiratie uit eigen kunstwerk betekent het ontdekken van nieuwe ideeën, technieken of stijlen door reflectie op je bestaande werk. Dit kan leiden tot experimenten, het onderzoeken van alternatieve interpretaties, en het identificeren van patronen in je werk die je verder kunnen inspireren.’ [einde AI citaat] Eigenlijk doen heel veel kunstenaars en  fotografen dat. Degene die een persoonlijke stijl ontwikkelt, zal systematisch of gevoelsmatig verder werken aan een nieuw thema, gebaseerd op eerder werk.

Een heel sprekend voorbeeld is Cindy Sherman… met haar conceptuele portretfotografie. In alle rollen vanaf de jaren 70 in de vorige eeuw tot haar meest recente werk figureert ze zelf om de wereld een spiegel voor te houden.

Cindy Sherman vroeger werk en meer recent | © Cindy Sherman

Bij sommige fotografen is de visuele stijl het uitgangspunt zoals bij ‘de Bechers’ onder andere met hun mijnschachten, koeltorens en vakwerkhuisjes. Daartegenover staat bijvoorbeeld Nan Goldin waarbij haar rijke archief steeds een inspiratie is om daarmee nieuwe dingen te maken.

De vraag -of liever wat aandacht hierbij vraagt- is of je niet ‘trapt in de valkuil’ van je eigen referentiekader, het zogenaamd rondjes maken in je eigen modderpoel. Af en toe een uitglijer maken, kan dan heel verrijkend werken, lijkt me.

Jaap | © Annaleen Louwes

Een fotograaf die ik leerde kennen door een boek over portretfotografie is Annaleen Louwens. Haar werk kenmerkt zich door reflectie op thema’s als identiteit, ‘human conditions’ en het fragiele karakter van ons bestaan. Annaleen Louwes (1959) woont en werkt (als autonoom fotograaf en docent) in Amsterdam. Haar grote interesse in de manieren waarop mensen overleven in verschillende omstandigheden en de impact die dit heeft op hun lichaam en houding, komt tot uiting in verschillende fotografische series.

uit de serie ‘human’ #112 |2017 © Peter van Tuijl

Een ‘eerste’ mijmering over schemer. Voor nu voldoende, lijkt me. Misschien later meer …

Diane Arbus vergeet je niet

“Soms kwam ze iemand op straat tegen, en dan liep ze gewoon naar diegene toe en zei: ‘Ik vind je hoed prachtig. Mag ik een foto van je maken?'”, zei Neil Selkirk, een oud-student en medewerkster, gisteren tijdens de preview. “Ze gebruikte de camera als wat ze een ‘paspoort’ noemde. Je kunt niet zomaar naar iemand toe stappen en zeggen: ‘Hé, ik wil met je mee naar huis om te kijken hoe je leeft.’ Maar je kunt wel zeggen: ‘Ik wil een foto van je maken.'”

Diane Arbus: Constellation, 2025, Park Avenue Armory. Alle kunstwerken © The Estate of Diane Arbus Collection Maja Hoffmann/LUMA Foundation Foto: Nicholas Knight

Een uitspraak naar aanleiding van een expositie [Constellation] met het werk van Diane Arbus in New York. De expositie wordt aangekondigd als de grootste in de geschiedenis. In 2005 zag ik al een geweldige expositie van haar in Museum Folkwang in Essen, deze is dus nog een maatje groter. Selkirk zwgt over haar “Ze was ongelooflijk slim. Ze was verleidelijk omdat ze in je geïnteresseerd was. Ik voelde het zelf toen ik haar met andere mensen zag praten. Ze wilde het weten, en ze was echt geïnteresseerd. Het is gewoon een enorm compliment dat iemand als zij je interessante vragen over jezelf stelt. Ze accepteerden haar meteen.”

Selkir is de enige persoon die ooit door de nalatenschap van Diane Arbus (zij overleed in 1971 op 48-jarige leeftijd door eigen hand) toestemming heeft gekregen om van haar negatieven af ​​te drukken. Maak kennis met fotograaf Selkir.

ZIE MIJ

Ruim twee jaar geleden had ik contact met Astrid Janson vanwege een review. Bij de opening van de grote Fotoexpositie van de Fotobond op 21 mei j.l. in Deventer ontmoette ik haar opnieuw. Ze vertelde over een boek dat ze geschreven heeft: ‘zie mij’. Ik vroeg haar of ze daarover een blog wilde schrijven.

“Ik hoor mensen het vaker zeggen. De een dat ze ‘even’ een boek hebben geschreven. Een ander spreekt over ‘even’ een expositie houden. Mijn ervaring was echt anders. Nu inmiddels een jaar later ben ik pas in staat om met plezier en trots terug te kijken naar de periode van mijn boek schrijven en de expositie die ik daaraan verbonden mocht hebben in ’t Rietveldpaviljoen te Amersfoort. Ik ben vijf jaar bezig geweest met het schrijven van mijn boek Zie mij.

Dus ‘even’ kan ik het niet noemen. De inhoud van mijn boek is niet iets wat je even deelt. Het was een groot, ingewikkeld en uiterst kwetsbaar project om dit boek te schrijven. Ik had een motivatie, namelijk andere mensen anders leren kijken en luisteren. In het boek neem ik je mee in de manier van kijken en luisteren zoals iemand met een hechtingsstoornis kan doen. Delen hoe je denkt, doet en bijvoorbeeld omgaat met emoties, is kwetsbaar. Echter vanuit mijn ervaringen vond ik het wel nodig dat iemand dit durfde te delen. Gezien een hechtingsstoornis vaak als te moeilijke problematiek word beschouwd. Ik hoop dat door mijn wereld te delen mensen zoals ik dan beter geholpen kunnen worden. Ik hoop mensen te leren minder snel te oordelen en te veroordelen. Ik hoop dat iemand die hulp vraagt niet meer geweigerd wordt. Iemand helpen en een band opbouwen is niet heel moeilijk. Het enige wat het vraagt is dat je wat moeite wilt doen en de andere persoon leert zien, horen en begrijpen. Dat is mijn missie om aan anderen te leren.

In mijn boek heb ik meer dan zeventig zelfportretten verwerkt om het leerproces te ondersteunen. Ik heb enkele van deze foto’s ooit ingestuurd voor een review. Puur om te controleren of ik wel door moest gaan met mijn project als ik heel eerlijk ben. De reacties waren voor mij overweldigend. Ik zie immers op de foto’s voor mij een normale wereld. Anderen zagen iets bijzonders en zorgde er zelfs voor dat ik een eigen expositie kreeg in het Rietveldpaviljoen. Een grote eer! Een expositie verzorgen is ook niet ‘even’ gedaan. Ik heb toen alles zelf gedaan en ik kan mij nog de emoties herinneren die door mijn lijf gingen, op het moment dat de eerste foto uit de printer kwam. Daar kwamen de foto’s voor mij pas tot leven.

gebroken | ©Astrid Janson

Mijn favoriete foto is Gebroken. De buitenkant versus de binnenkant. Deze foto hangt hier nu in huis. Als reminder… dat ik die foto gemaakt heb. Die foto, het boek en de expositie. Dat allemaal…

Dat was niet ‘even’ gedaan. Het was een pittig proces. Het heeft daarna zelfs een jaar geduurd om me te realiseren dat ik het afgerond heb. Als je mijn boek leest en de foto’s bekijkt, zal je beter begrijpen waarom ik daar moeite mee heb gehad. Net als dat ik moeite heb met lovende woorden en dat deze mij kunnen overweldigen. Het hele proces van mijn boek, de expositie in combinatie met alle mooie reacties die ik heb mogen ontvangen, hebben mij ook anders leren kijken en luisteren. Ik heb ontzettend veel mogen leren! Nu een jaar later kan ik zeggen dat ik best trots ben op mijn prestaties.”

Boek: Zie mij. Leer kijken en luisteren zoals iemand met een hechtingsstoornis. Auteur: Astrid Janson.


BETOVERING

De nieuwe expositie van het Oostgelders Fotografen en Kunstenaars Collectief in de historische Bernardustuin in Bredevoort vanaf 21 juni 2025. De Bernarduspad expositie bestaat sinds 2008 en wordt voor de elfde keer georganiseerd.

De tentoonstelling langs het Bernarduspad in het Vestingpark in Bredevoort vertegenwoordigt een bonte verzameling van beelden gemaakt door negen fotografen van het collectief, die geïnspireerd zijn door het thema ‘Betovering’.

Nieuwe Landelijke Mentoraten

Ben je al redelijk gevorderd en wil je een volgende stap zetten in je fotografie door je te laten inspireren door een groep fotografen van je eigen niveau, onder begeleiding van een ervaren mentor, dan is deelname aan het Landelijk Mentoraat iets voor jou.

De Koninklijke Fotobond organiseert het komende seizoen (september 2025 – april 2026) twee landelijke mentoraten, één in Amersfoort en één in Eindhoven. Tot nu organiseerde de Fotobond steeds één Landelijk Mentoraat centraal in het land. Vanwege de reisafstanden voor sommige fotografen is er nu besloten om het mentoraat op 2 locaties uit te gaan voeren.

Op de locatie in Amersfoort is de mentor/coach Armando Jongejan en op de locatie Eindhoven, Peter van Tuijl

De aanmelding/inschrijving voor het landelijk mentoraat moet vóór 15 juni aanstaande binnen zijn. Voor verdere informatie en aanmelding kijk op de desbtereffende pagina van de website van de Fotobond.

soms zou je de hele foto willen zien

Lang hoef je niet te googelen of je komt naast zijn website tal van publicaties tegen. En zoals bijna altijd … alles heeft met het persoonlijke achter de fotograaf te maken. Zo ook bij Craven. Hij groeide op in een omgeving waar weinig mocht en veel was verboden. Bepaalde tijdschriften, films en tv-programma’s werden niet bekeken en onderwerpen zoals dood en seksualiteit waren taboe. Daardoor moest hij tijdens zijn jeugd en vooral in zijn puberteit door het lezen en bekijken van allerlei ‘handleidingen’, foto’s, (zelfhulp)boeken en ‘ongevaarlijke’ dagtelevisie antwoorden zien te vinden op vragen die hem bezig hielden. Vragen over verlangen, seksualiteit, liefde en de dood.

Dat verklaart naar mijn idee niet alles, maar geeft wel richting aan zijn sculptuur-foto-kunst. De platte foto heeft inhoud, die deels aan het oog ontrokken wordt. Je wilt vinden wat verborgen is. Daarmee wordt de alledaagse foto een statement van verborgenheid. Tegelijkertijd wil je als beschouwer het (meestal) drie-dimensionale beeld snappen en je gaat het onzichtbare in je hoofd transformeren zodat het totaal weer een bepaalde betekenis krijgt. Een nieuwe werkelijkheid die je zelf gaat invullen. Je maakt een persoonlijk beeld. Kijk als je wilt op zijn website wat je het werk met jou doet…

In het museale magazine MUSÉE (zeer de moeite waard om de website te bezoeken) lees ik over het werk van Eli Craven:

BIJZONDERE EXPOSITIE

Datum expositie: zaterdag 14 en zondag 15 juni, van 11.00 – 17.00 uur
Locatie: De Vasim, Winselingseweg 41, Nijmegen. Toegang is gratis

Over thuiskomen gesproken. Het gebied waar Vasim gevestigd is, is een oud industriegebied aan de Waal. Fotografen van verder weg kunnen na (of voor) het bezoeken van de expositie met gemak meer dan een paar uur ronddwalen met camera en ook nog met prachtige platen thuiskomen.

de verborgen wereld

Abstracte kunst met natuurlijke kristallen

© Machiel Zwarts

Machiel Zwarts fotografeert een wereld die we niet kennen. Een wereld die abstract is en tegelijkertijd de bouwstenen van ons leven bevatten. Zwarts is een gepensioneerd neuroloog/neurowetenschapper en de natuur is altijd één van zijn fascinaties geweest. Dit en de toegenomen ‘vrije tijd’ en zijn attitude van onderzoeker leidden tot een nieuwe uitdaging in zijn verdere fotografische verkenning. Nu niet meer de natuur die we dagelijks kunnen aanschouwen -alhoewel hij dat nog steeds zeer de moeite waard vindt- maar de natuur die we zonder hulpmiddelen niet kunnen zien, de microscopisch kleine wereld. De microfotografie is zijn nieuwe onderzoeksgebied.

Kijken door een microscoop opent een nieuwe wereld. Vroeger, op mijn middelbare school zat ik vaak te hannesen om het preparaat netjes op het objectglaasje te krijgen, laat staan een goede scherpe afbeelding te krijgen die ik netjes in mijn biologie schrift moest tekenen. Gelukkig werd ik er wel wat handiger in, maar wat Machiel ziet, heb ik nog nooit gezien.

© Machiel Zwarts

Vandaag staat er in de weekendkatern wetenschap (en ART) van de NRC een mooi artikel over zijn microfotografie. Het is veel meer dan techniek. Machiel Zwarts benadert zijn fotografie dan ook veel meer vanuit de fascinatie van het beeld, wat de betekenis kan zijn. Een landschapsfotograaf benadert het landschap fotografisch ook vanuit de betekenis die er voor hem of haar is. Voor de een zal dat de esthetiek van het landschap zijn, voor een ander de betekenis van het landschap in relatie tot de mens en weer iemand anders focust wellicht op het landschap vanwege de klimaatveranderingen of de milieuproblematiek.

© Machiel Zwarts

Zo ook Machiel Zwarts die een nieuwe wereld vol verbeelding opent voor zijn fotovolgers. Ja, natuurlijk is er ook esthetiek, maar de verwondering en de verbeelding reikt veel verder. De ene keer toont hij het sprookje van een lieflijke wereld, een andere keer lijkt hij de tragedie van de naderende apocalyp te verbeelden. Dat is het mooie van zijn fotografie, je kunt verwonderd raken door wat je ziet, in een bepaalde stemming geraken of in je verbeelding tot allerlei ‘verhalen’ gebracht worden.

In dit jaar bracht hij een imposant koffietafelboek uit met zijn microfoto’s. Ga naar zijn website om te kijken (of het boek te kopen). Veel plezier ermee.

en ik ben een bofkont

Half zeven op, tien voor acht in de auto, klein half uurtje in de file, maar nog net op tijd. En ’s middags tien voor vier weer thuis. Zo zag de zaterdag eruit van de eindpresentatie van de negen fotografen die ik mocht begeleiden in het mentoraat van de afdeling Limburg. En je kunt het geloven of niet, toch voel ik me op zo’n dag een bofkont. Met elkaar kijken wat iedereen van hun zelfgekozen project -waaraan ruim een half jaar aan gewerkt is- ervan gemaakt heeft. Als je houdt van fotografie (en mensen) dan is dat genieten.

Jos maakte een documentaire over een klas van de Praktijkschool met als titel LEREN VOOR GELUK. Jos maakte vele foto’s en was veelvuldig bij de leerlingen te vinden. Uiteindelijk vroeg hij de leerlingen een brief te schrijven aan hun toekomstige zelf. ‘Wie ben ik over 20 jaar.’ Hij maakte tevens portretten van alle leerlingen. Deze vraag aan jonge pubers stellen en open pure portretten maken lukt alleen als je het vertrouwen van de jongelui krijgt. Jos laat in dit project het ‘levensgeluk’ zien. | © Jos Serière

Als je een korte impressie van de afsluitingsbijeenkomst wilt zien, kun je hier een klein boekje bekijken. Een klein overzicht omdat er in het najaar in de afdeling Limburg een grote presentatie komt met het complete werk en de toelichting van alle fotografen. Dat belooft een mooie avond te worden!

HUNTENKUNST

Dit jaar richt ik mijn stand (195) in op basis van een onderzoek waar ik ruim een jaar mee bezig ben, OP EEN ZEKER MOMENT. De titel geeft een feitelijkheid weer, maar even goed zou het een meer filosofische benadering kunnen zijn. In ons leven kan iedereen wel een of meerdere momenten aanwijzen die eruit springen. Speciale vreugdevolle gebeurtenissen, maar even goed verdrietige momenten met een grote impact op iemands leven. Het ‘zekere moment’ kan zowel in het verleden als in de toekomst liggen. De twee beelden in de foto hierboven trof ik aan in een park in Engeland. Ze stonden er keurig bij, twee gelijkvormige gezichten met een oerboom op de achtergrond. Ze deden me denken aan de toekomst – het moment waarop buitenaardse wezens bij ons een kijkje komend nemen – vandaar mijn bewerking.

Kom je ook een kijkje nemen op deze bijzondere internationale kunstmanifestatie in de SSP hal bij de DRU cultuurfabriek in Ulft?

Ik zie je dan graag in stand nr. 195. Meer dan 200 kunstenaars zijn allemaal in voor een gesprekje over, of naar aanleiding van, hun werk. Dus aandacht voor de de diverse kunstuitingen. Meer info op de site van HUNTENKUNST

HORIZON

Horizon © foto Marjan Rosendahl

Gebruikelijk wordt het FOTOkabinet in oerkroep SCHILLER gevuld met het werk van één deelnemer. Deze keer is er gekozen voor een groepsexpositie waarin de negen deelnemers 1 of 2 werken laten zien. Het thema van de tentoonstelling is Horizon.

FotoKabinet bij Oerkroeg Schiller, Prinsenstraat 4 7121 AG Aalten

Het café is geopend dinsdag en woensdag van 19.00-01.00 uur, donderdag van 16.00-01.00 uur, vrijdag en zaterdag van 14.00-02.00 uur en zondag van 14.00-01.00 uur.

Stil zijn

Op 4 mei zijn we collectief stil. Om te denken aan mensen die we verloren hebben, door oorlog en geweld. Dichtbij en veraf. Toen, 80 jaar geleden kwam er een einde aan. Echter het einde is er een die nooit ophoudt. Kun je dan wel stil zijn, echt stil of moet je juist met stemverheffing spreken. Is stil zijn geen geluid maken of is stil zijn een ‘mentaal-stil-zijn’.

Oorlog en geweld is schering en inslag in dit tijdsgewricht en we kijken er nauwelijks nog van op. Behalve die enkele mannen en vrouwen die ik gisteren zag in Den Haag bij het Vredespaleis. Een van hen trof ik later in de boemel naar Doetinchem. De stokken met een wit laken opgerold, het protest was weer voor even gedaan. Volgende week weer, diehards die een lintje verdienen. Zij zijn niet stil, ze schreeuwen het uit. Stop het geweld, stop de moordpartijen. En ze staan niet alleen; diverse NGO’s luiden de noodklok en het hoogste internationaal gerechtshof staat ook achter hen. Bij onze regering is het oorverdovend stil. Er is geen rode lijn voor hen,,,

Kun je wel stil zijn als het leed in de wereld door verschrikkelijke machthebbers -die we (politieke) leiders noemen- dag in dag uit in stand gehouden wordt en vrede en verzoening aan hun laars worden gelapt. De laars waarmee vertrapt werd en opnieuw wordt! Zonder aanziens des persoons, zelfs kinderen vallen ten prooi aan hen.

Het jonge meisje met een bloem, demonstratie tegen de oorlog in Vietnam, Washington DC, 1967 © Marc Riboud – Met dank aan Atlas Gallery

Deze foto hierboven is van Marc Riboud [1923-2016]. Hij was een van de meest prominente Magnum-fotografen van de naoorlogse periode en de eerste die zijn camera vrijwel uitsluitend op vredestijd richtte in plaats van op oorlog.

In 2000 was ik in Berlijn en getuige van een groot protest tegen de ‘second intifada’ en maakte een kleine serie, Helaas nog steeds, het lijkt wel in het kwadraat…

Protestmars Palestijnen in Berlijn 2000 [ the second intifada] | © Peter van Tuijl

Internationale toppers in Londen

Een koninklijke fan met een witte handschoen en armbandjes met de Union Jack-print overhandigt bloemen aan een vriend vanuit een tent die is opgezet langs de Mall in Londen op 5 mei 2023, de vooravond van de kroning van de Britse koning Charles III. © Benjamin Cremel

Bovenstaande foto kwam in mijn mailbox op onze koningsdag (26 april 2025). De koning komt vandaag in Doetinchem, ongeveer 15 km van waar ik woon. Het zal zeker weer heel knus zijn met oudhollandse spelen, oerend harde motor geluiden van Bennie Jolink en ook Hiddink als meest bekende internationale Achterhoeker zal zijn bijdrage leveren. De voorbereidingen zijn nu op zijn hevigst, maar burgemeester Boumans vertelde vanochtend in het vroege journaal dat ze binnen de gemeente er al 280 dagen druk mee zijn. Al voor acht uur in de morgen stonden de eerste oranje-fans al langs de route. Alles is betrekkelijk, zo vlagt onze buurman, die gelijktijdig met de koning jarig is, pas morgen.

Maar terug naar de foto van de Britse fan van het koninklijk huis. Het is één van de geselecteerde foto’s die in mei in Londen te zien zijn. LensCulture organiseert een uitgebreide groepstentoonstelling tijdens Photo London in het Somerset House. Een groepsexpositie die heel divers de ‘nieuwe en hedendaagse fotografie’ in vele vormen belicht. Met 68 bekroonde fotografen uit 24 landen. Mocht je er toevallig zijn, de expo is open voor publiek van 15-18 mei 2025. En als je er niet bij bent, kun je de selectie hier zien.