Manuela Federl werkt al meer dan 15 jaar als journalist. Ze studeerde talen, economie en culturele studies met een focus op Romaanse studies aan de Universiteit van Passau in Duitsland en de Universidad de Concepción in Chili.
In 2016 ontving ze de Short Plus Award voor haar speelfilm “100 Hours of Lesbos”. In 2021 kreeg ze verschillende prijzen voor haar documentaire “THE GAME. Gambling between life and death” over de situatie van vluchtelingen aan de EU-grens. Sinds twee jaar reist ze door verschillende landen om maatschappelijke onderwerpen in beeld en tekst te documenteren.
Bijna alle fotografen maken meerdere foto’s van een bepaald onderwerp. Later kies je de beste, de foto die het meest laat zien wat jou boeit. Naar mijn idee helpt het als je bij deze keuze daarover praat met andere fotografen (een geschikte reden om lid te zijn van een collectief) én ook met andere, niet fotografen. De reacties maken helder welke interpretaties aan je foto gegeven kunnen worden. Het is altijd de fotograaf die wikt en weegt en uiteindelijk kiest.
Een vraag van een andere orde is die van het aantal foto’s die je nodig hebt om een bepaald thema of onderwerp van verschillende kanten te belichten. Het antwoord op die vraag is niet eenvoudig,
De Nederlandse fotograaf/filmer Kadir van Lohuizen werkte gedurende een paar jaar aan zijn meest recente project Food for Thought en maakte duizenden foto’s (en een flink aantal films) om duidelijk te maken waar ons voedsel vandaan komt en welke gigantische industrie erachter schuil gaat. Een grote expositie en een boek waarin het verhaal verteld wordt met honderden foto’s en bovendien nog een televisieserie met drie afleveringen. De complexiteit en de omvang van een project zijn beslissend voor hoeveel foto’s je nodig hebt om je verhaal voor het voetlicht te brengen. Overigens bestaan grote verhalen vaak uit subthema’s en ook daar kan dezelfde vraag weer gesteld worden. Een heel fijn interview met Kadir van Lohuizen vind je hier en een korte impressie wordt in onderstaande video gegeven.
Als vrijetijdsfotograaf of amateur zullen we waarschijnlijk niet aan dergelijke grootschalige en langdurige projecten werken. De fotograaf Callie Eh werkt aan veel projecten waarbij de focus ligt op één persoon. Daarvan heeft ze een grote reeks gemaakt met als overkoepelend thema ‘GELUKPROJECT’. De vraag naar welke foto’s je nodig hebt (en hoeveel) om het geluk van iemand te laten zien, kun je prima in deze reeks beoordelen. Callie Eh maakt foto’s waarbij de persoon in actie is -dagelijkse activiteiten- en foto’s die meer een beschouwend karakter hebben, waarbij het accent gelegd wordt op wie de man of vrouw is en hoe zijn/haar geluk beleefd wordt. Je moet zelf maar kijken hoe ze het heeft aangepakt en hoe ze omgaat met het aantal foto’s en de verhouding tussen beschouwende beelden en informatieve foto’s. Open hier haar website en kijk onder het menu gelukprojecten.
Vergeet zeker niet om ook te kijken naar het al jaren lopende project over haar oma Hedwig onder het submenu SERIE op haar website.
En je begrijpt waarschijnlijk al dat ik op de vraag ‘hoeveel foto’s in een verhaal of fotoserie’ het antwoord schuldig moet blijven. Uiteindelijk is de ‘vrije fotograaf’ degene die wikt, weegt en beslist en als eerste zijn/haar keuze het beste kan toelichten.
De shortlist voor de Zilveren Camera 2024, dé prijs voor fotojournalistiek en documentairefotografie, en de Prijs voor Storytelling is zojuist bekendgemaakt. De 11 deeljury’s hebben in korte tijd alle inzendingen beoordeeld en per categorie een top 5 enkel en top 5 serie samengesteld. Tijdens de jurydag is er een definitieve shortlist bepaald.
Soms word ik benaderd door een fotogroep met een speciaal verzoek voor een mentoraat. Een mentoraat dat gericht is op een einddoel voor de gehele fotoclub. Bijvoorbeeld ter voorbereiding op een thematische jubileumexpositie. Iedereen werkt aan hetzelfde thema, maar wel op een eigen persoonlijke manier. Dat kan, maar het wordt wel (heel) lastig als een club meer dan pakweg 25 leden telt. De kneep zit hem juist dat elke fotograaf vanuit kennis, ervaring en persoonlijke voorkeur succesvol aan het thema moet kunnen werken. Dus uiteindelijk één thema maar wel met heel veel verschillende persoonlijke uitwerkingen. Mooi om te doen als mentor, maar er zijn dus grenzen.
In de loop van de jaren heb ik veel materiaal verzameld langs de lijn van thema’s. Die verzamelingen komen in een dergelijk mentoraat van pas. We beginnen met een inleidende avond waarin we het thema verkennen, mede aan de hand van de verzamelingen met de verschillende uitwerkingen van andere fotografen.
Een van ‘mijn fotografen’ uit de verzameling met als thema ‘STILTE’ is de Zuid-Spaanse Maria Tudela.
Haar werk vertoont vaak onscherpte, vervaging in de ruimte, pictorale beelden, sporen van imperfectie of droombeelden. Daarmee is zeker nog niet alles gezegd. Zelf vindt ze dat haar foto’s ook iets van decadentie hebben. Het is niet de techniek die overheerst maar de artistieke kwaliteit in een vaak nostalgische sfeer. Het zijn dan ook niet zozeer feiten die ze ons voorschotelt. Volgens mij zijn haar foto’s zeer suggestief. Ze toont ons een wereld waaraan je als beschouwer zelf betekenis geeft. En net als dromen zal de uitlag van die wereld niet voor iedereen eenduidig of hetzelfde zijn. Dat vind ik ook de rijkdom van foto’s en de betekenis van fotografie in het algemeen.
Als je haar werk bekijkt, hoop ik dat je begrijpt dat ze als één van de inspiratiebronnen kan gelden als het gaat om het thema STILTE.
Maria Tuleda woont in de regio Murcia en is/was verpleegster van beroep. Neem zeker een kijkje op haar website als je geïnteresseerd bent in stilte …
Zo aan het einde van 2024, op de valreep de foto’s die Chritine de Middel [President van Magnum] heeft uitgezocht… Foto’s die niet alleen ellende verbeelden, maar ook foto’s van hoop voor de toekomst of foto’s die jij en ik zouden hebben kunnen maken (nou ja ..). Als je wilt kijken …
De Palestijnse fotograaf Sakir Khader werd als aanstaand lid toegelaaten tot het agentschap. Sakir Khader is een 33-jarige Palestijnse documentairefotograaf en filmregisseur die in Nederland woont. Het vastleggen van leven en dood in conflictgebieden vormt de kern van zijn praktijk, waarbij hij zich concentreert op landen in het Midden-Oosten. Khader heeft ook uitgebreid gedocumenteerd in Palestina. Bekend om zijn rauwe maar intieme filmische signatuurstijl, probeert zijn praktijk de poëtische treurigheid van het dagelijks leven te belichten.
Veel liefs, geluk en gezondheid, dat wens ik iedereen toe die me lief is. Overigens ook degene die ik niet lief heb omdat ik ze niet ken. Eigenlijk iedereen dus. Ondanks dat ik vredelievend ben, twijfel ik toch of ik met iedereen ook echt iedereen bedoel. Er zijn figuren die liefde wellicht beperken tot hun eigen groep, land of volk, die het kennelijk normaal vinden om ruzie te maken, oorlog te voeren, anderen hun macht op te leggen zonder al te veel gevoel voor die medemens. Aan hen toch liefs toewensen … ? Misschien zijn compassie en barmachtigheid of ontferming meer de deugden die ik ze wil toewensen.
Er zijn zoveel plekken in de wereld waar vrede op aarde een holle kreet is. De veroorzakers van die ellende zouden tot inkeer moeten komen door de roep van de vele duizenden die ‘genoeg is genoeg’ roepen. Wat zou je moeten doen om de oorlog in Oekraïne te beëindigen of nog erger (heb je een overtreffende trap in het vernietigen van mensen) de zinloze moordpartij in Gaza te stoppen. Over dat laatste is de mening van ‘het Nederlandse volk’ duidelijk. De Barbarij moet stoppen! Bijna 80% vindt dat! Een barbaar is een onbeschaafd, onderontwikkeld persoon en zo mag je de leider van een volk noemen als hij in strijd met allerlei internationale verdragen doorgaat, ja zelfs veroordelingen door de hogere rechtspraak aan zijn laars lapt. De aanvankelijke reden van dit optreden is eveneens barbaars en verwerpelijk maar staat in geen enkele verhouding tot de gruwelijke slechtpartijen die volgden. Hoe groot mag de vergelding zijn?
‘Volgens het Palestijnse ministerie van Gezondheid heeft het conflict nu al 42.000 Palestijnen het leven gekost, oftewel 300 mensen per dag. Het aantal kinderen dat gedood werd, wordt op minstens 17.500 geschat. Meer dan 85.000 Palestijnen, waarvan 14.000 kinderen raakten gewond. Deze aantallen stijgen nog iedere dag.’ [einde citaat]
Volgens gegevens verzameld door UNICEF tussen december 2023 en april 2024, verkeren 9 van de 10 kinderen nu in een staat van ernstige voedselarmoede. Daarnaast lijden ongeveer 175.000 kinderen onder de 5 jaar (d.w.z. 9 op de 10 kinderen in deze leeftijdsgroep) aan één of meerdere infectieziekten. Sinds oktober 2023 zijn 1,9 miljoen mensen op de vlucht.
Stop met het versturen van wapens en onderdelen van wapentuig die deze oorlog verlengen, uitzichtloos maken en vele mensen doen verhongeren en sterven. Bovendien worden de wraakgevoelens van al die mensen die ‘het geluk’ hebben te overleven, alsmaar gevoed …
2025, ‘wees op uw hoede’ zegt onze oud premier in zijn nieuwe rol als secretaris-generaal. Doe er wat aan, zou ik willen zeggen. Richt het vizier en de focus op vrede en stel alles in het werk om armoede uit de wereld te verbannen. Armoede, oorlog staan vrede altijd in de weg en zolang dat er is, zullen we elkaar tegen beter weten in de beste wensen doen toekomen.
Misschien komt er toch een doorbraak in 2025. Ik hoop het en wens iedereen die deze blog regelmatig of zo nu en dan bekijkt, oprecht het allerbeste toe.
Gisteren gaf ik een lezing over documentaire fotografie in Foundation Pennigs in Eindhoven. Het eerste deel was een algemene ‘verhandeling’, het tweede deel heb ik verteld over Pieter Derksen, een kunstenaar/kluizenaar die dicht bij de natuur leeft. Hij verstond de kunst van het leven zonder computer, radio, TV of telefoon om van facebook, tiktok of snapchat nog maar niet te spreken. Van 2014 tot 2017 maakte ik een documentaire samen met hem en over hem. Met hem, omdat hij mij plekjes in het bos aanwees die ik moest fotograferen. Omdat ze puur waren volgens Pieter. De schoonheid van het leven zit in de puurheid. Hij had een kunstzinnige opleiding aan de academie in Arnhem, ongeveer 50 jaar geleden. De filosofie had hij niet onderwezen gekregen, dat zat in hem of had hij zich met zijn manier van leven – veel lezen – eigen gemaakt.
Ik dacht onder andere daaraan toen ik gisteren naar huis reed. Het was een heerlijke dag geweest. Een flink aantal mensen die geïnteresseerd waren en dat is fijn. Ik moest denken aan de uitspraak van Pieter op mijn vraag ooit ‘wat is God voor jou’ en de foto die ik vorige week, al wandelend met mijn vrouw, maakte in het Idinkbos.
alles wordt weer nieuw … uitspraak van Pieter Derksen [1945-2019]
Kijk en luister naar een stukje film dat ik van Pieter in 2016 maakte … en beschouw bovenstaande foto in relatie hiermee…
Een expositie van Gerjo te Linde in de huisgalerie van het OFKC -het Fotokabinet van Oerkroeg Schiller- in Aalten. Te zien vanaf vrijdag 20 december 2024 tot donderdag 20 februari 2025 tijdens openingstijden van Schiller.
YULE
Yule is een 12 dagen durend feest, dat begint aan de vooravond van de Winterzonnewende op het Noordelijk halfrond en eindigt met het nieuwe kalenderjaar. Dit feest was in de oudheid één van de belangrijkste gebeurtenissen van het jaar en werd gevierd door de volkeren in grote delen van Noord- en West-Europa. Yule markeert de terugkeer van de zon na de lange donkere nachten in de winterperiode. Het woord Yule komt van het Oudnoorse woord voor wiel, een synoniem voor de zon. Het herinnert ons aan een nieuw begin en de cyclische baan van de zon én de maan, die zo enorm belangrijk is voor onze planeet, de natuur en de mensheid. Behalve het lengen van de dagen is deze tijd voor velen een belangrijk moment van reflectie en bezinning. Terugkijken op wat is geweest en vooruitblikken op wat gaat komen – koesteren wat waardevol is en loslaten wat overbodig is.
Gerjo te Linde, fine art picturalist, fotografeert sinds 2015 uitsluitend met behulp van het historische ‘wet collodion’ proces, ook wel de natte plaat fotografie genoemd. Inhoudelijk is zijn werk het beste te omschrijven als een kritische blik op zichzelf en op (sociale maatschappelijke) thema’s die hem bezighouden. Veelal ‘poëtisch’ uitgevoerd.
Misschien verafschuw je ze wel, al dat eindejaarsgedoe met lijstjes van de beste .., Tja er is misschien ook wel wat voor te zeggen om weg te kijken van de ‘beste politicus’, de mooiste kat, de grootste sportman of vrouw of …
Als je een hekel hebt aan al die lijstjes, moet je de volgende link maar niet aanklikken. De link verwijst naar Lensculture met de ‘beste fotoboeken’ van 2024 all over the world. Als je wel klikt, ben je zo een uurtje verder. Kijk maar (wat je doet).
“De gemiddelde leeftijd van de overlevenden van de atoombom is nu 85. Over tien jaar zijn er misschien nog maar een handjevol van ons die als overlevenden uit de eerste hand kunnen getuigen,” zei Terumi Tanaka, medevoorzitter van de Japanse organisatie Nihon Hidankyo, tijdens de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede in het stadhuis van Oslo, afgelopen dinsdag 10 december. Lees verder … op Magnum
I would like to let you know that you have been selected to exhibit your work at the 3rd B&W Athens Photography Festival which starts on February 22, 2025.
You have been chosen from many remarkable submissions sent from all over the world.
Best regards, Maria Toutoudaki B&W Athens Photography Director
Leuk zo’n bericht voor het einde van 2024, niet meer en niet minder.
De fotobond kent verschillende Landelijke Groepen (LG) die regelmatig aan elkaar hun fotowerk laten zien en daarover met elkaar in gesprek gaan. In 1995 werd als een van de eerste de LG documentaire fotografie opgericht. De ballotage was toen in handen van fotograaf Paul Levitton en er werden zeven fotografen tot deze groep toegelaten. Destijds was overigens de naam van de groep nog journalistieke fotografie, maar werd in 2020 vervangen door de nieuwe naam omdat die beter aansluit bij het (huidige) werk waarin de documentaire serie meer centraal staat. Tegenwoordig bestaat de groep uit 38 leden, waarvan de ‘laatste twee’ afgelopen zaterdag zijn toegetreden. De ballotage (vereist is een samenhangende documentaire serie bestaande uit 8 foto’s) is tegenwoordig in handen van de groep zelf. Een hartelijk welkom aan de twee laatst toegetreden fotografen Hans de Groot en Jos Schreur. Onderstaand de series waarmee zij toegelaten werden tot de LG.
Ik maak graag ongeposeerde foto’s van het dagelijks leven (in Nijmegen), bijvoorbeeld van mensen ‘met een rafelrandje’. Ik werk als vrijwilliger met dag- en thuislozen en bij de Voedselbank en maak daar veel foto’s.
De serie gaat over Anton, die regelmatig in het centrum op een bankje voor de Spar zit. We kennen elkaar al een jaar of 3 en kunnen het goed vinden. Anton reageert op mensen die langskomen, roept wat, vraagt wat en kan vooral goed luisteren, aandacht geven en mensen bevestigen. Hij praat met jong en oud, rijk en straatarm. Een echte verbinder.
Jos Schreur
De mooiste mensen kom je tegen bij VluchtelingenWerk Nederland. VluchtelingenWerk behartigt de belangen van vluchtelingen in Nederland, vanaf het moment van binnenkomst tot en met hun integratie in de Nederlandse samenleving. Die mensen hebben veel meegemaakt. Maar zij zijn hun trots en hun drive niet verloren. Zij willen vooruit. Zij willen iets bereiken in onze complexe samenleving. En daarom willen zij Nederlands leren verstaan, spreken, lezen en schrijven. Deze documentaire, die ik heb gemaakt bij VluchtelingenWerk in Eindhoven, geeft daar een beeld van. Vanaf het allereerste leermoment tot en met het behalen van het inburgeringsdiploma.
één van mijn foto’s die curator Roel Visser geselecteerd heeft voor de expositie I talk in pictures [van 14 december tot en met 11 januari 2025 in FOUNDATION PENNINGS, Eindhoven] | ‘streetscene londen’ augustus 2024
Op 21 december om 13.00 uur geef ik in het kader van de expositie I TALK IN PICTURES een lezing over DOCUMENTAIRE FOTOGRAFIE. Omdat ik eerder al lezingen over documentaire fotografie gaf voor vrijetijdsfotografen van de Fotobond in het Brabanste Erp, Rijen en Eindhoven ben ik nu een nagenoeg compleet nieuwe lezing aan het voorbereiden. Dus als je komt zul je bijna allemaal nieuwe dingen horen en vooral zien. Vooral dat laatste omdat ik graag mijn woorden met veel (voor)beelden ondersteun.
Bovendien besteed ik in het tweede deel van de lezing ruime aandacht aan HUIS & HABITAT, één van mijn belangrijkste recente documentaire projecten. Ik wil daarover graag inhoudelijk vertellen, maar zeker over de totstandkoming, financiering en de, niet onbelangrijke, randaspecten.
Er zijn tijdens de expositie in de weekenden verschillende lezingen bij te wonen. Net als de expositie zijn de lezingen gratis. Voor de lezingen hoef je je niet aan te melden. Voor het totale overzicht van de BMK-lezingen zie mijn eerdere blog Lezingenreeks.
Ruim een jaar geleden ontmoette ik Hans Bouma tijdens een cursus ‘BEELDSTIJL&SERIE’. Een van de opdrachten was om in groepjes een kleine studie te maken over stillevens. Natuurlijk kwamen de klassieke -uit lang vervlogen schilderstijden- voorbij, maar gelukkig ook hedendaagse fotografische opvattingen over het stilleven. Een specifiek groepje had als gekozen voor het werk van één van hun clubleden, Hans Bouma. Het was een surrealistische wonderlijke wereld vol met suggesties van beweging en evenwicht. Enige tijd geleden zag ik dat hij een hele maand op Ameland verbleef voor zijn tentoonstelling én om workshops te geven. Ik bedacht dat hij nu misschien wel gelegenheid zou hebben om een (externe) blog te schrijven. Niet alleen omdat ik zijn werk geweldig vind; het zijn gevoelige welhaast poëtische platen waar ook een zekere onbestemdheid in aanwezig is. Ik denk verder dat je van zijn fotografie het nodige kunt leren. Leren over fotografie, maar ook van zijn rust en het geduld dat zijn beelden uitstralen. Ik ben dan ook blij dat hij aan mijn blogverzoek gehoor heeft gegeven. Het spreekt voor zich dat alle getoonde foto’s van zijn hand zijn. Hans, ik dankjewel voor deze fraaie blog!
Sinds 2016 kan ik, vanwege pensioen, mij volop bezighouden met landschapfotografie. Ik probeer daarbij de sfeer van een omgeving vast te leggen. De openheid van een breed strand roept bij mij een heel andere reactie op dan de beslotenheid van een bos met hier en daar een open plek. Op zeker moment ben ik sferen van diverse landschappen gaan nabouwen. Niet heel gedetailleerd maar globaal met nadruk op lichtval, kleur en compositie. De oorsprong is vaak niet meer te herkennen. Het beeld is pas klaar als ik er hetzelfde gevoel bij krijg als lekker in de natuur tot rust komen. Ik hoop met mijn beelden het voorstellingsvermogen van de kijker te prikkelen.
Doorgaans werk ik met schetsboekpapier en plakband. Sinds enige tijd gebruik ik ook een rol achtergrondpapier. De constructies ontstaan zonder vooropgezet plan op de eetkamertafel. Voor de verlichting gebruik ik doorgaans een combinatie van daglicht, kunstlicht en flitslincht.
Niet iedereen is bekend met het fenomeen “Tabletop-fotografie”. Een Nederlandse benaming zou logischer zijn. Tafelblad-fotografie omvat alles wat je op een tafel plaatst en dat fotografeert. Het is dichtbij-fotografie. Het leuke van Table-top fotografie is dat ik in alle rust mijn compositie kan vormgeven. Daarna kan ik volop spelen met verschillende kleuren en achtergronden. De uiteindelijke werken zijn doorgaans 100×70 centimeter groot. Ze zijn geprint op stickerfolie, gelamineerd met matte folie en geplakt op Dibond.
Oorsprong
Enkele jaren geleden ontdekte ik een fotootje dat ik als tienjarige maakte met de Agfa-clack van mijn vader. Tot mijn verrassing heeft die afbeelding veel overeenkomsten met de foto’s die ik nu maak. Ik plakte destijds een boterhamzakje op de plaats van de rolfilm papier. Zo kon ik zien hoe het 6×9 negatief werd belicht. Vervolgens plaatste ik de lens uit het “boxje” van mijn opa in een lensdop. En zette die op de lens van de Agfa-clack. Zo kon ik zien wat scherp of niet scherp op de film kwam.
Tentoonstellingen en workshops
Tijdens het afgelopen jaar heb ik mijn huidige werk op verschillende plekken mogen exposeren. Dat leverde mooie ervaringen. Ik heb genoten van de gesprekken met bezoekers. Bij de abstracte beelden heeft men soms bijzondere associaties. Fantastisch om te ervaren dat ieder die afbeeldingen op eigen wijze ervaart. Tijdens de vele workshoppen die ik mocht houden ontdekten deelnemers hun creatieve mogelijkheden. Met simpele middelen ontstonden prachtige resultaten.
Kijk voor meer informatie op zijn website, of stuur een mail (info@hansbouma.nl) en als je vragen hebt, bel (06 5436 8179) hem.
