Categorie: fotografie

[1928 — 2023]

Ik kan de gisteren overleden fotograaf niet vergeten. Dat hoeft ook niet. Vooral vanwege zijn fotografie blijft hij mij bij, maar ook wel door zijn naam. Als ik enkele van zijn foto’s weer eens in een lezing -bijvoorbeeld over straatfotografie- stopte moest ik vaak een correctie aanbrengen. Met hoeveel l’s, w’s en vooral t’s moest zijn naam ook alweer geschreven worden. Zelfs als je zijn voor- en achternaam verwisselde klonk het nog goed.

Maar heel groot is hij geworden door zijn spontane en ogenschijnlijke ongecompliceerd lijkende foto’s. De vele hondenfoto’s; voor veel fotografen zou dat al bijna een levenswerk betekenen. Humor en ongedwongenheid spelen een belangrijke rol in zijn werk. Toevalligheden uit het dagelijkse leven die door het kader en het moment meer vertellen dan wat je ziet. Foto’s die je redelijk makkelijk kunt lezen en waarvoor geen hogere fotoleer nodig is. En toch, als je nog wat verder kijkt, gaat het dieper en is er meer te beschouwen dat gekenschetst kan worden als een dagboek van het leven. Een geweldige observator waardoor bewaard blijft van ‘wat ooit was’. Waarschijnlijk ook vanwege de fotografische helderheid -zijn beeldtaal- waarmee hij het leven vastlegde. In allerlei facetten alhoewel pure ellende voor hem niet was weggelegd. Ik heb hem nooi ontmoet, maar denk dat hij een prettig en vrolijk mens was met een engagement gericht op het gewone dat ook heel bijzonder kan zijn. Zeker zul je hem als fotograaf kunnen bewonderen vanwege het impulsieve in zijn werk. Met name zullen veel straatfotografen dat ook in zijn ouevre herkennen.

Hij was een straatfotograaf die het tot het lidmaatschap van Magnum schopte. Het persagentschap dat in 1947 door o.a. Henri Cartier Bresson werd opgericht en dat nog steeds als een belangwekkend fotoinstituut te boek staat. Hij was inmiddels 65 jaar lid en tot zijn, bijna, negentigste actief.

Op verschillende sites wordt Elliott Erwitt herdacht, vaak met tal van fotopages. Het mondiale fotofestival Rencontres d’Arles herdenkt de fotograaf met een heruitgave van het interview dat Hebel (de toenmalige directeur van het jaarlijkse festival) met Elliot had in 2012. Er is een film in twee delen van dit interview verschenen [in totaal ongeveer een uur deel 1 en deel 2]. Je kunt ook kijken naar het zes-minuten durende filmpje met uitsluitend foto’s.

Het gaat erom dat je dichtbij iemand komt en een foto maakt. Het maakt niet uit van wie. [citaat Elliott Erwitt]

Een kijkje nemen op zijn webiste ….. kan ook

ERICAMERA

Als ik het woord ERICAMERA hoor, maakt mijn hart nog steeds even een slagje extra. Ook na zoveel jaar vergeet je je eerste liefde niet. Tot eind 1989 was ik lid van deze toen nog jonge club met heel veel jonge fotografen. Ik werd lid in 1977 een paar jaar na de oprichting. Hans Siteur, helaas enkele jaren geleden overleden, was de oudste met zijn 42 jaar. We organiseerden allerlei prachtige activiteiten, bijeenkomsten en workshops met fotografen die later toppers op wereldniveau werden. In mijn laatste jaar kwam Erwin Olaf, ik meen toen nog voor 50 gulden, een avond verzorgen. Maar ook de fotopresentaties van o.a. Paul de Nooijer, Marie Bot en Aart Klein herinner ik me als geweldige avonden waarvan we veel leerden. In die tijd was er zelfs al een soort mentoraat van enkele zaterdagen -van ’s morgens vroeg tot laat in de middag- met de Belgische fotograaf Carl Uytterhaegen (1944). Hij schreef later enkele boeken over de geschiedenis van de fotografie. Hij had ook een belangrijke functie als het gaat over de fotografie-opleiding aan de Koninklijke Academie van Gent (de KASK). Met de inhoudelijke bijeenkomst over de toekomst van de fotografie die Ericamera nu organiseert, lijkt Carl Uytterhaegen ook weer een beetje terug.

Dit jaar sluit Ericamera het jubileumjaar af met een boeiende lezing/discussiebijeenkomst over de toekomst van de fotografie, met name gericht op de vrijetijdsfotografie.

De uitslag van de door Ericamera georganiseerde fotowedstrijd wordt 18 november bekend gemaakt in de galerie van de Pennings Foundation.

“Ik kan niet iets fotograferen waar ik echt niet van hou of waar ik niet nieuwsgierig naar ben…”

–Alessandra Sanguinetti

In de Magnumbrief een artikel over boerdeijdieren met daarin dit treffende citaat…. O,zo waar. Ik gebruik het vaak in mentoraten en coachingstrajecten.

zaterdag 19 augustus 2023

Als fotografen zijn we wereldwijd een beetje jarig op deze dag. Het idee om samen een feestje te vieren lijkt me wel wat. Maar ja, moeten we dan allemaal naar sintjuttemis en bovendien de grootste evenementenhal van de wereld afhuren? Nooit is de betekenis van sintjuttemis en daar kunnen we dus zeker niet terecht. Laten we feestje vieren zowel bescheiden als groots. Dat kan door samen een boek te maken. Een boek -vanwege milieu en kosten- zonder papier, een digibook.

Ik wil dat boek wel samenstellen en in elkaar zetten om het vervolgens gratis te publiceren binnen de publicatieomgeving van Adobe. Fotografen die een foto opsturen voor het boek krijgen de link en kunnen vervolgens deze wat mij betreft vrijelijk verspreiden. Deze blog heeft ruim 600 abonnee’s en het kan dus een imposant boek worden waarin de stand van de (vrijetijds)fotografie tot uitdrukking wordt gebracht.

Fijn als je mee wilt doen. Stuur dan je foto uiterlijk 18 augustus aanstaande! Het boek ‘verovert’ dan een paar dagen later de werld, tenminste als jij ook meedoet!

Mail een foto in jpg formaat, langste zijde ongeveer 1500 pixels. Geef het bestand de volgende omschrijving: titelenofomschrijving_plaatsofland_jenaam_je websiteofemail

Desgewenst kun je nog andere informatie (tell your story) in je mail schrijven. Ik probeer dit ook op je pagina te plaatsen. Foto’s die ouder zijn dan pakweg 3 jaar zijn misschien iets minder interessant omdat het boek ook een afspiegeling zou moeten worden van de huidige hedendaagse fotografie.

Hieronder staat als voorbeeld de opzet van het boek. Het is nu nog bescheiden van omvang, maar dat kan dus straks op 19 augustus flink anders zijn.

En dan nog even dit. Stuur alleen foto’s waarvan jij de publicatierechten hebt. Door een foto te sturen geef je toestemming dat de foto opgenomen wordt in het boek zonder dat daar een vergoeding of anderszins iets tegenover staat. Je krijgt wel een link doorgestuurd die toegeng geeft tot de digitale versie van het boek.

STUUR de FOTO naar Peter van Tuijl [info@fotopetervantuijl.nl]

Ik ontmoette Josh enkele maanden geleden. Josh is een verpleegkundige die jarenlang in Nederland, in het verre Oosten en in de Oekraïne mensen verzorgde. Josh is ook kunstenaar en zijn schilderijen hebben een geheel eigen stijl. Daarnaast noem ik hem levenskunstenaar. Josh een bijzondere man. Voor wie een kijkje wil nemen ….

Voor verdieping in je fotografie kun je op heel veel plaatsen terecht. Cursussen te kust en te keur. Als je de Masters of Photography nog niet kent is het zeker de moeite waard om een kijkje te nemen. Deze link brengt je naar de sitie van de gratis videos van maar liefst 35 wereld toppers in de fotografie. Als je eenmaal op deze site bent kun je ook naar de lezenswaardige blogs gaan of je zelfs inschrijven voor een of meerdere courses. En … ik heb geen aandelen of anderszins in de Masters!

Nog steeds praat ik er over. De eerste fotogroep waar ik lid van werd. Nadat ik jarenlang in mijn uppie, enkele fotograferende collega’s niet meegerekend, fotografie ‘bedreef’, werd ik in 1977 lid van Ericamera, een nog jonge club in Eindhoven. De liefde voor de fotografie -vandaar het woord ‘bedreef’- werd er alleen maar groter. Een club jonge fototgrafen, vanaf 25 en de oudste 43, met de wildste ideeën. Allerlei projecten werden bedacht en verschillende landelijke toppers gaven workshops en lezingen die ons alleen maar scherper en nog meer ‘belust’ maakten. Onder andere Marie Bot, Paul de Nooijer, Erwin Olaf, Aart Klein en de Belg Carl Uytterhaegen ‘joegen’ ons naar het inhoudelijke beeld. Natuurlijk gaat het in de fotografie ook om het esthetische en de vormgeving, maar toen al peperden we elkaar in, onder invloed van de ‘meesters’, dat het toch vooral ging om de inhoud, het verhaal. We spraken dan ook van de achterkant van de foto. In 1989 verliet ik Eindhoven vanwege mijn werk en daarmee ook Ericamera. Net als het eerste meisje vergeet je je eerste fotoclub niet, zeker niet als daar de basis ligt van je verdere fotografie.

Inmiddels zijn we jaren verder en viert Ericamer het halve eeuwfeest. Met de plezierige herinneringen in mijn kop wil ik daar ook graag kond van doen. Een mooi jubileumprogramma hebben ‘de jongens en meisjes’ van het huidige Ericamera in elkaar getimmerd. De moeite waard om er aan deel te nemen. Op donderdag 25 mei komt Sacha de Boer (weer zo iemand die kan inspireren, motiveren en enthousiasmeren) een lezing verzorgen in de concertzaal van het Cultureel Kunstzinnig Centrum in Eindhoven. Om 19.30 uur staat de koffie klaar. Lees meer hierover en over het verdere jubileumprogramma in deze pdf.

AI foto’s

Een vreemd beeld dat bestaat bij de gratie van een spiegelend raam, de twee kappers, de omgeving buiten en binnen en hier en daar na nog wat trekken aan de sliders van photoshop.

Had ik het zo gezien, meteen bij de opname? De eerlijkheid gebied om de vraag ontkennend te beantwoorden. Het beeld ontstaat, net als bij zovele straatfotografen, als basisbeeld in een fractie van een tel. Je voelt als het ware ‘hier zit iets in’. Later, som veel later, na maanden bekijk ik mijn beelden opnieuw en kies wat de moeite waard lijkt om ermee verder te gaan. Ik loop door mijn foto’s. Ik kijk en ‘klik’ opnieuw en ik loop ‘herhaald’ door de straten van toen. Wellicht in een andere ‘stemming ontdaan van de hectiek, geuren en kleuren van toen’. Bovendien bewerk ik de foto nog wat na, niet zozeer om objecten weg te toveren -hoewel ik daar in de vrije fotografie niet tegen ben- maar zeker wel om het beeld nog aantrekkelijker te maken en bovendien vooral om de betekenis, ‘mijn verhaal’ duidelijker voor het voetlicht te brengen. We maken allerlei keuzes om tot een beeld te komen dat je aan anderen wilt laten zien. De waarheid met een grote W is het allang niet meer. Het is jouw fotografische waarheid, het is jouw wereld die je wilt laten zien in de foto.

In het kader van wat ik hier hierboven schrijf ben ik in verwarring en verontrust door de ontwikkeling van de kunstmatige intelligentie (AI) in de fotografie en de discussies daaromtrent. Een maand of wat geleden zag ik een post hierover op LinkedIn met heftige en niet misvertane reacties. De afkeuring van AI geproduceerde beelden versus de reacties die AI omarmen als het toekomstige allesbepalende beeld. Vaak met overtuiging uitgesproken reacties in de trant van ‘wen er maar vast aan want de wereld verandert’.

Een paar weken geleden, tijdens een levendige discussie in een fotogroepje maakte iemand de opmerking dat camera’s en software al jaren de dienst uitmaken en dat fotografen nog nauwelijks hoeven te beschikken over kennis en kunde. Wat is dan nog het verschil met de ‘laatste stap’ naar de met kunstmatige intelligentie geproduceerde beelden. De waarheid was toch al lang ‘ver te zoeken’.

Naar mijn idee is er een heel belangrijk onderscheid tussen met AI geproduceerde foto’s (of teksten) en foto’s die met of zonder handigheidjes, foefjes, schuifjes in Photoshop en menu instellingen in je camera tot stand komen. Dat zijn de beslissingen die gemaakt worden door een vooraf gemaakt algoritme of door een mens van vlees en bloed. Beslissingen die tot beelden leiden waarin het persoonlijke, het ‘wezen’ van de fotograaf in relatie tot de wereld om hem/haar heen tot uitdrukking komt. De echtheid van de fotografie zit niet in de absolute waarheid maar in de werkelijkheid die de fotograaf ons toont. Mijn stelling is dat de met AI gemaakte foto’s weinig van doen hebben met de creativiteit van de fotograaf of de affiniteit van hem of haar met de (persoonlijke) wereld die vastgelegd wordt. Fotografie wordt gereduceerd tot plaatsjeskiezen. Het laatste woord zal er zeker nog niet over gezegd zijn. In dat kader wil ik verwijzen naar het artikel over fotograaf Boris Eldagsen (in Artnet News) die een AI-foto inzond voor de prestigieuze Sony World Awards 2023 en behoorde tot één van de prijswinnende foto’s. Hij weigerde de prijs en Sony probeerde dat geheim te houden. Het waarom laat zich niet zo moeilijk raden…

Een park in een woonkamer is niet waarschijnlijk. Dus wellicht zoek ik naar een speld in de hooiberg. Toch zullen er mensen zijn die in hun huis zoveel groene natuur hebben dat je bijna kunt spreken van een park in huis!

VRAAG – VERZOEK – HELPMIJ

Voor mijn project PARKEN in alle SOORTEN en MATEN ben ik op zoek naar de bewoner van zo’n huis. Om een mooie foto van het groene interieur te maken met of zonder een portret van degene die daar leeft. De hele familie erop kan ook. Uiteraard krijgt hij/zij ook een grote foto om in zijn/haar ‘park’ te hangen.

Ik kom graag naar u toe, als het in de buurt van de Achterhoek is, is dat mooi meegenomen (ik woon namelijk in Ulft). Maar ook elders in Nederland maak ik graag die ene foto voor mijn project.

Wie mij helpen wil ….. stuur een mailtje naar info@fotopetervantuijl.nl

Of ken je iemand die dat misschien zou willen? Stuur dan deze blog naar hem of haar door en hopelijk hoor ik dan meer via mijn mailadres.

Dat vond ik van de foto’s van Zuzana Pustaiová die ik tegenkwam op de website van Lensculture. Ongebruikelijke fotografie, fotografie die zich niet gemakkelijk laat plaatsen in een hokje, of het zou het hokje van lef moeten zijn. Voor mij zijn het stillevens die het leven in volle hevigheid tonen. Alledaags en tegelijkertijd spat het concept er van af. Metaforisch als het gaat om begrippen of zaken uit het leven aan de orde te stellen, zonder precies te onthullen waarover het dan echt gaat.

Aan haar foto’s werd de 3^e plaats series toegekend en de foto’s bleken te komen uit het boek One Day Every Day’’. En toen ik op haar website verder ging snuffelen was ik verkocht en het boek rechtstreeks bij haar gekocht. Een fotoboek bevat een reeks foto’s. Papier, vormgeving of bijvoorbeeld ritme maken dat een boek over meer gaat. De aanschaf en vooral het hebben van zo’n boek voelt als een feestje. One Day Every Day is dat wat mij betreft.

Op haar website kun je o.a. lezen: Zuzana Pustaiová (geboren in 1990 in Levice, Slowakije) begon haar interesse in beeldende kunst met schilderen, maar schakelde al snel over op fotografie, die ze studeerde aan de Academie voor Schone Kunsten in Bratislava, Slowakije, en de Universiteit voor Toegepaste Wetenschappen in Bielefeld, Duitsland. Ze voltooide haar doctoraat in de kunsten in januari 2022 en werd doctor in de kunsten. Meer …

Gisteravond was het zover, de afsluiting van een mentoraat met twintig fotografen uit de afdeling Brabant-Oost van de Koninklijke Fotobond. Ik mocht hun coach/mentor zijn.

---

Het begeleidingstraject begon met twee avonden theorie en onderzoek naar aspecten van de fotografie zoals beeldtaal, series en beeldstijl. Met veel voorbeelden en veel eigen inbreng van de deelnemende fotografen. Daarna werd door iedereen een project gekozen waaraan ze gedurende een klein jaar aan wilden gaan werken. De resultaten werden gisteren in de grote zaal van de PAAL in ERP door elk van hen gepresenteerd voor een groot publiek. Ik heb ze niet geteld maar er zaten vlot 120 mensen in de zaal. Twintig series, via PowerPoints en andere presentaties (zoals video’s, afdrukken op papier en dibond, fotocollages) kregen de handen van de aanwezigen op elkaar voor een gul – en terecht naar mijn idee – applaus. De thema’s hebben de fotografen vanuit een grote persoonlijke betrokkenheid uitgewerkt en het resultaat mag er zijn.

---

Het verlies van een vader, de summerdarkness van een subcultuur, in het verleden geraken, de vorming van land, wie ben ik, de elementen vuur-water-aarde-lucht of solitair-mensen in hun eigen wereld zijn zomaar enkele voorbeelden.

Antonie via de mail vandaag : ‘ik heb genoten van de presentatie en het werk van de cursisten‘

---

Het zou zekere niet misstaan om alle projecten hier in deze blog een plaats te geven. Dat ik dat niet doe heeft meer te maken met mijn idee dat een blog redelijk korte verhaaltjes moet bevatten dan met de kwaliteit van het werk van de deelnemers. Dat was puik, zonder uitzondering.

Ik laat er toch eentje zien, gewoon als voorbeeld. Fakking Faking gemaakt door Mirjam Evers. Op haar eerste presentatie benoemde ze al ‘de verwrongen (zelf)beelden en intolerantie naar eigen uiterlijk’ als een belangrijk aandachtspunt in het leven van vooral jonge mensen. Wat is de standaard van schoonheid waar iedereen aan moet voldoen. De eenheid van lengte is een meter en er is geen misverstand over de lengte daarvan. De eenheid van schoonheid bestaat niet en wordt normatief bepaald door ‘de mensen’. Maar het is juist die norm die sterk bepaald wordt in het huidige social media verkeer. Nieuwe media maken een ideaalbeeld, bepalen de maatstaf van goed, mooi en mindermooi. Het concept dat Mirjam heeft uitgewerkt wil ik graag tonen. Om het enigszins verontrustende dat ik voel/ervaar te delen.

een foto expositie van Gerjo te Linde

Een beeldverslag over een hedendaagse- vintage look dankzij een modern ambacht.

Fine art picturalist, Gerjo te Linde fotografeert sinds 2015 uitsluitend met behulp van het historische ‘wet collodion’ proces, ook wel de natte plaat fotografie genoemd. Vanaf die tijd is zijn kijk op fotografie ingrijpend veranderd. Inhoudelijk is zijn werk het beste te omschrijven als een kritische blik op zichzelf en op sociale thema’s die hem bezighouden.

Om zichzelf scherp te houden maakt hij af en toe een zijsprong naar de moderne digitale techniek. Dat digitale materiaal zet hij vervolgens meedogenloos om naar monochrome beelden, meestal uitgedost in contrastrijk zwart – wit, echter zeker niet kleurloos.

Met deze serie typeert Gerjo een hedendaagse man, het continue veranderende modebeeld, de terugkerende stijlelementen in uiterlijkheden en onze blijkbaar aanwezige behoefte aan ‘beleving’. Wellicht springt de barbier hier handig op in? Hij laat alleen mannelijke klanten toe, bedient ze vakkundig en serveert na afloop een glas whisky met passende rookwaar. Een serie die reflecteert.

Is het een modetrend of verlangen we allemaal naar een representatief spiegelbeeld, houden we van persoonlijke verzorging en laten we ons allemaal het liefst graag regelmatig ‘vertroetelen’?

26 nov. 2022 t/m 2 febr. 2023 in het Fotokabinet van Oerkroeg Schiller.

Prinsenstraat 4, 7121 AG Aalten

Openingstijden: 
Dinsdag 19:00 tot 01:00
Woensdag 19:00 tot 01:00
Donderdag 16:00 tot 01:00
Vrijdag 14:00 tot 02:00
Zaterdag 14:00 tot 02:00
Zondag 14:00 tot 01:00