VERLEDEN SLUITERTIJD

Verleden sluitertijd gaat over vier generaties van Ingen, allemaal behept met het fotovirus. Volgens Marc van Ingen is zijn boek een fotobiografie. Het boek begint in 1881 met zijn overgrootvader en eindigt in 1973 wanneer Marc zijn jeugd als afgerond ziet en na het gymnasium diploma behaald te hebben andragologie gaat studeren in Utrecht.

Bijna 100 jaar familiegeschiedenis, overzichtelijk samengebald in een 2,5 cm dik boek. Familiegeschiedenis die niet alleen van belang is voor degenen die tot de familie behoren, maar ook voor anderen die er met veel plezier in kunnen bladeren en lezen.

De geschiedenis van het Rijke Roomse Leven ontrolt zich voor onze ogen zowel in midden Nederland als in het Zuiden. Je maakt kennis met de technische ontwikkelingen, de veranderingen in het onderwijs en de maatschappelijke veranderingen. De kracht van het boek is de rijkdom aan foto’s, veelal uit een goed bewaard familiearchief en de relatief korte tekstfragmenten (altijd slechts een halve pagina) die je letterlijk meenemen in de tijd, de verleden tijd. Helder van opzet. De sluitertijd duidt uiteraard op de ‘druk-op-de-knop’ maar is ook een goede term omdat het boek fragmentarisch is opgezet.

We gaan naar Zandvoort.

Marc van Ingen beschrijft de geschiedenis en neemt ons daarin mee in anekdotes, voorvallen en situaties die het dagelijkse leven overstijgen. Hoe de fotografie zich in die bijna 100 jaar heeft ontwikkeld, komt tot uiting in de vele foto’s; van de deftige portretkaart in albuminedruk tot het ‘langharig tuig’ van de gymnasium eindexamenklas. Het is een boek dat heel makkelijk leest vanwege de eenvoud in opzet, links relevante tekst en op de rechterpagina de foto of illustratie. Steeds één spread met één onderwerp in woord én beeld.

boven: de geheime foto en onder Mien, mijn moeder, nog in vol ornaat met rechts haar zus Marie die reeds was uitgetreden. [1938]

Mij bracht het …

De foto’s in samenhang met de teksten brachten mij bijna als vanzelf terug in mijn ‘jongenstijd’. De Koude Oorlog, die we nu meer als ‘warme oorlog’ zouden kunnen betitelen als we kijken naar de huidige mondiale dreigingen. De communicatie van ‘dagen-geen-nieuws’ tot het meekijken naar de reportage van de rampspoed die zich ter plekke voor onze ogen voltrekt waar ook ter wereld.

Ik had een zeer vrome vader en moeder, goede katholieken mag je zeggen. Met het boek van Marc in de hand beleef ik opnieuw de draaiing van het altaar met 180 graden in beginjaren zestig in de katholieke kerk en de hostie die in de hand werd gedrukt bij het ter communie gaan.

Mijn vader heeft dat lang geweigerd, niet zozeer uit hygiënische overweging. Nee, hij vond het ongepast dat ‘onze lieve heer’ zomaar in de werkhanden van een sigarenmaker werd gedrukt. De kracht van het boek ‘verleden sluitertijd’ is wat mij betreft gelegen in het feit dat Marc met zijn eigen fotobiografie ook mijn geschiedenis herschrijft, en van vele anderen. Hij laat ons, wellicht opnieuw, kijken naar ons eigen verleden, zowel via het woord als het beeld.

Marc, Lid van de fotogroep Interfocus, schrijft me nog het volgende: “De belangrijkste bron van Verleden Sluitertijd was het fotoarchief van mijn vader. Maar soms had ik wél een verhaal en geen eigen foto’s. Beeldbanken van archieven boden  dan uitkomst.

Hongertocht | © Cas Oorthuys

Het verhaal van de hongertocht tijdens de Hongerwinter van 1944 moest verteld worden, maar ik had geen eigen foto natuurlijk. Googlend vond ik de iconische foto van Cas Oorthuys, die exact weergeeft wat ook mijn familie overkwam. Wel een met copyright, die ik niet zomaar mocht overnemen. Via het Nederlands Fotomuseum kreeg ik contact  met de erven van Oorthuys. Na uitleg waar mijn boek over gaat, kreeg ik toestemming. Bovendien met extra info, want deze foto is onderdeel van de collectie van ‘Het geheugen van Nederland’, maar wordt daar spiegelverkeerd weergegeven. De foto is trouwens niet helemaal scherp. Cas Oorthuys – een van de fotografen van de groep ‘De Verborgen Camera’ maakte hem heimelijk  met zijn Rolleiflex, verborgen onder zijn jas. Hij kon zo onmogelijk goed scherpstellen.”

Verleden Sluitertijd is alleen verkrijgbaar via www.boekenbestellen.nl (type in de zoekbalk verleden sluitertijd).

uit het boek ‘decomposing love letters’ | © Marc van Ingen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.