Om misverstanden te voorkomen; nee dit is geen foto van de Franse fotograaf Robert Doisneau [1912 – 1994] en de man die erop staat is ook geen ver familielid van hem. Ik maakte de foto gisteren [op 171117] in de Kunsthal in Rotterdam in één van de zalen met het werk van Paul Delvaux [België 1897-1994]. Op het moment dat ik de foto maakte schoot me de foto van Doisneau door het hoofd. Die van het echtpaar voor de etalage waarin een tweetal schilderijen te bewonderen waren. Doisneau gaf de foto de titel ‘Un regard oblique’ mee; vrij vertaalt de ‘schuine kijker’.
Ik gebruik de foto in een van mijn lezingen en je hoeft beslist geen fotodetective, zoals Hans Aarsman, te zijn om de clou vrijwel meteen te snappen. Overigens heeft Doisneau, verdekt opgesteld, veel meer soortgelijke foto’s gemaakt.
Robert Doisneau was bij uitstek een straatfotograaf die ging voor het kleine moment. Het kleine alledaagse verhaaltje vaak gepaard gaande met een tikkeltje humor, soms iets van ironie of het onverwachte. De stijl verwijst sterk naar andere documentaire fotografen (o.a. Willy Ronis) die in de voetsporen van Henri Cartier Bresson werkten; het beslissende moment.
Hij was verknocht aan zijn Frankrijk, vooral aan Parijs en sloeg in de beginjaren van zijn carrière belangrijke opdrachten af omdat hij daarvoor naar andere landen en werelddelen zou moeten. Dat was hem te gortig; hij bleef dicht bij zijn Parijzenaars ook in figuurlijke zin, getuigen de kleine momenten die hij vastlegde. Toch zouden we hem tekort doen door alleen die Parijse tijd te noemen. Hij maakte later heel veel indrukwekkende reportages van o.a. gypsies, kunstenaars, festivals en modefoto’s, maar wel allemaal in Frankrijk. In de jaren zestig moet er iets vreemds met Doisneau aan de hand zijn geweest. Hij trok in opdracht van het Fortune Magazine naar Palm Springs om daar te fotograferen. Wellicht had het te maken met de voor hem ‘andere wereld’. Andere spijs doet eten zullen we maar zeggen, maar het lijkt me dat zijn interesse voor het kleine moment, het kleine verhaaltje even uit beeld was. Zijn beeldstijl is in Palm Springs een heel andere dan in de ‘Franse tijd’. Onverwachte boeiende kleurenfoto’s die niet zozeer verhalend zijn maar veel meer beschouwend. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat Doisneau alle eigenaardigheden van het mondaine Palm Springs met een grote gulzigheid en wellicht intuïtief en impulsief heeft vastgelegd. Mede daardoor is het voor mij een een bijzondere reportage geworden. Een reportage die bij het grote publiek minder bekend is.
Klik hier voor een aantal foto’s op de site van Doisneau
In 2010 is er nog een boek verschenen: Robert Doisneau: Palm Springs
Publisher: Flammarion / 8×8 inch / Trim Size: 8 x 8 / ISBN: 978-2-08-030129-1