Afgelopen zaterdag werd de zilveren camera 2012 uitgereikt aan Eddy van Wessel, althans aan een vriend van hem want hij was zelf in Zweden, fotograferen natuurlijk. Verdiende beloning voor een serie van 8 foto’s over de slachtoffers van een bombardement op de Syrische stad Aleppo. Behoudens één foto waar een slachtoffertje, een jonge jongen, – kind nog -, het ziekenhuis in wordt gedragen zijn het beelden die niet het meest afschuwelijke in beeld brengen. In gedragen zwart-wit beelden, zonder extremiteiten, maakt hij ons deelgenoot van een vreselijke burgeroorlog.
Ruud Visschedijk, directeur van het Nederlands Fotomuseum [Rotterdam], vertelde als voorzitter van de jury dat de keuze onomstreden was. Bij deze persfotoprijs gaat het om het beeld én de nieuwswaarde. En wat mij betreft zit daar een spanning. Wat prefereert? Het beeld, de inhoud of de nieuwswaarde. En speelt dan de belangrijkheid van het nieuwsfeit ook nog een rol bij de keuze.
Dat soort vragen speelde afgelopen week ook toen ik als jurylid mocht optreden bij de Gelderse Nieuwsfoto 2012, zeg maar een soort van ‘kleintje’ Zilveren Camera op provinciaal niveau. Jan Terlouw (oud-politcus, schrijver en voorzitter van de jury), Gerard Wessel (fotograaf, Amsterdam) en Erik Gruythuijsen (directeur ANP) en ik, als Gelderse fotograaf, beoordeelden ruim 400 foto’s in zes categorieën. Per categorie 3 geselecteerde foto’s aangevuld met nog 12 nominaties. Naast deze 30 foto’s nog 3 series (minimaal 4 maximaal 8 foto’s) uit een inzending van 36 series. Bij de series was plaatsing in krant, weekblad of anderszins geen vereiste in tegenstelling tot de losse foto’s. Ingezonden foto’s diende in de krant/internet/weekblad te hebben gestaan en moesten nieuws zijn. Nieuwsfoto’s in Gelderland gemaakt. Uiteindelijk selecteerden we fraaie series en winnaars in de zes categorieën. De jury was uiteindelijk eensluidend over de definitieve keuze. Alhoewel daar de vragen m.b.t. beeld en nieuwswaarde ook al speelden. Bij de toekenning van dé Gelderse Nieuwsfoto, zeg maar de winnaar over alle categorieën, kwamen die vragen nog verder uitvergroot aan de orde. Bovendien de vraag naar de belangrijkheid van het nieuwsfeit. Is landelijk nieuws meer hot dan Gelders nieuws of moet je juist dat regionale een plus geven. Bij de Zilveren Camera werden de mondiale nieuwsfoto’s uiteindelijk beloond. Hoe dat in Gelderland is blijft nog even geheim. De prijsuitreiking is op 13 maart in het Provinciehuis in Arnhem.
Stephan Vanfleteren werd de met deze portretfoto van Rem Koolhaas [architect] winnaar van de nationale portretprijs van de Zilveren Camera. Vanfleteren is één van mijn favoriete fotografen. Zijn werk herken je op kilometers afstand en hij weet te boeien met eerlijke karakterschetsen. Dus de prijs is verdiend, wat mij betreft. Alhoewel dat er in dit geval weinig toe doet, maar ik wil het gewoon gezegd hebben. Ik vroeg me wel af wat de waarde is van het feit dat Rem Koolhaas geportretteerd is. Niet de eerste de beste, toch. Wat als Stephan Vanfleteren de voorzitter van de plaatselijke biljartvereniging ter gelegenheid van zijn 40 jarig voorzitterschap had gefotografeerd. Ongetwijfeld net zo’n pracht beeld (je ziet, hij is echt een van mijn favorieten) maar waarschijnlijk geen nationale portretprijs. Om de woorden van Ruud Visschedijk enigszins te nuanceren ‘hoe omstreden is onomstreden?’
Beste Peter,Je verwoordt wat ik bij het zien van de foto van Rem Koolhaas ook dacht. Wat als de geportretteerde een onbekend persoon was geweest en was gefotografeerd door een even onbekende fotograaf. Ook ik vind de beelden die Vanfleteren maakt mooie beelden en net als jij gun ik hem zijn prijs van harte. Toch kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat “bekend” zijn een rol speelt. Zowel bekendheid van de geportretteerde als wel de fotograaf. Niet altijd, maar vaak wel een “gouden” combinatie. Hij heeft de naam dus is het goed. Maar eerlijk is eerlijk, hij zet Rem wel neer, maakt deze keus en wint onder druk. En dat is toch knap.