Dag: 23 augustus 2019

TOEVALLIGE ontmoeting in TALLINN

Ik ontmoette Giorgia op de expositie van Jimmy Nelson. Ze was druk in de weer met een vriendin die met een Iphone de uitleg van Giorgia in beeld én geluid vastlegde. Een spraakwaterval en toen ze even stil viel heb ik haar gevraagd voor mij te poseren. Dat duurde even want we raakten naar aanleiding van een foto van Jimmy Nelson in een geanimeerd gesprek over de heilige mannen, de sadhoes. Haar verschijningsvorm bracht me op het idee van de titel van een van de foto’s die ik van haar maakte.

FOTOGRAFISKA TALLINN

Fotografiska is een internationaal gerenommeerd centrum voor fotografische kunst met wortels in Stockholm. Het is een ontmoetingsplaats waar kunst, lekker eten, muziek, design en een open geest samenkomen. Het Fotografiska Tallinn-concept omvat een expositie- en evenementenruimte, een café, een restaurant en een fotokunst- en cadeauwinkel.

Ze zijn gevestigd in het hart van het voormalige industrieterrein Telliskivi Creative Campus. Bij aankomst in Tallinn nodigde levensgrote posters me uit voor de expositie van Jimmy Nelson.

“Een eerbetoon aan de mensheid”

Naast deze geweldige expo, prachtig gepresenteerd, van Nelson (wie kent niet de beelden van de vele stammen en culturen all over the world moet snel zijn website bezoeken of een expo elders) ook nog drie andere expositie waarvan die van Anja Niemi eveneens een geweldige indruk maakte.

Anja vertelt in een interview: De serie ‘de vrouw die niet bestaat’ is geïnspireerd op de woorden van een Italiaanse actrice. Ze vertelde ooit aan een opdringerige journalist uit New York dat ze “weg van het podium, niet bestaat” 

Besta je vanwege je werk, je status, of vanwege de ander. Niemi toont de personages op een humoristische wijze met een ondertoon van ironie. Ze plaatst ze in de tijd in een Victoriaanse omgeving. Alleen al vanwege deze afbeeldingen is haar werk een visueel genot. De vrouw in verschillende rollen. Maar weet wel dat ze niet bestaat!

Jonah schrijft “Alle mensen willen liefde of aandacht, volgens mij.”

Anne vertelt over de jeugdzorg in de Lichtenvoorde

Een medewerker zei telefonisch: ‘Het zijn allemaal schatjes maar soms kan het gevaarlijk zijn.’ Nieuwsgierig doch bevreesd betreed ik het betonnen complex van jeugdinstelling De Lichtenvoorde. Het gebouw zit naast een geluidswal waarachter auto’s razen. De jongeren lijken zorgvuldig weggestopt voor de maatschappij.

De gangen doen denken aan een ziekenhuis. Er lijkt niets te zijn waar de cliënt zich aan mag hechten, óf zal juist iedereen zich hier thuis kunnen voelen?

In de woonkamer vindt er een teamoverleg plaats. Op zes jongeren zijn er twee begeleiders. Een voor een komen aarzelend in de woonkamer kijken. Een meisje zet de hard televisie aan, een ander gaat aan tafel zitten met een deken.

Medewerkster Anne verteld dat het haar grootse uitdaging is om de groep te laten functioneren. ‘Niemand heeft ervoor gekozen om hier te zijn.’

Dan roept het meisje met de deken plots: ‘Ik ben gelukkig niet ongesteld deze vakantie. Vorig jaar lag er allemaal bloed in het zwembad.’

Het lijkt een schreeuw om aandacht. Alle mensen willen liefde of aandacht, volgens mij.

Anne geeft me een rondleiding. Ze laat de slaapkamer van een grote jongen zien. Met een fors Twents accent zegt hij veel liefde voor dieren te hebben. Hij lijkt me eerder verlegen dan onhandelbaar. ‘Ik wil snel weer naar huis,’ zegt hij.

In het trappenhuis verteld Anne dat de meeste bewoners emotioneel gezien tussen de 18 maanden en 3 jaar zitten. Ik vind het onvoorstelbaar.

‘Dat is juist het probleem, iedereen behandelt ze als ‘gewone’ pubers. Maar je moet rekening met ze houden anders gaat het mis. Ik wil dat iedereen zichzelf kan zijn, of ze nou boos zijn of wat dan ook. Ze mogen op hun bek gaan, ik blijf toch wel.’

Ik vraag naar het meisje dat aan tafel zat.

Ze zegt: ‘Ze kwam hier op haar zevende. Ze was opgevoed door een hond en maakte eerst alleen maar dierengeluiden. Hoe beschadigd mensen ook zijn, ik wil ze vertrouwen mee geven. Want als ze achttien zijn staan ze op vrije voeten…’   

Er wordt macaroni gegeten die avond. Alle jongeren schreeuwen door elkaar. De dierenliefhebber laat lachend een filmpje van een hond die een kat opeet zien.  Het meisje van de deken zit naast me en zegt zacht: ‘Ik weet niet of ik wel op vakantie ga, de vorige keer heb ik alleen maar gehuild omdat ik de groep zo miste.’

Na het eten geeft ze me een hand en kijkt ze me voor het eerst aan. Ze lacht en ik wens haar een fijne vakantie.

Als ik weer buiten bij de geluidswal tussen al het beton sta is er weerzin om terug te keren in dat wat zich de beschaafde wereld noemt. Het is makkelijk om je thuis te voelen onder de mensen die uitgesproken moeite hebben met leven. 

Week 6 Jeugdinstelling de Lichtenvoorde door Jonah Falke

Foto’s Peter van Tuijl

Deze column verscheen in de Gelderlander op 17 augustus 2019